Markaların Domainleri?
ALINTIDIR. Sıkça sorulan ve karşılaşılan ve acı tecrübeler yaşatan bir durum olması nedeni ile bilgilendirmek amacıyla paylaşıldı.
http://www.zoque.net/alan-adi-domain/24926-domain-piyasasi-11/
Soru: Merhaba
Benzer tecrübesi olan arkadaşlara yöneltmek istediğim bir sorum var:
Büyük yabancı bir şirkete ait olması gereken bir domain’i satın almış bulunuyorum.
Bu şirket web sitesinde, logosunda, 8 ayrı ülkedeki şubelerinin logolarında, kartvizit dahil her türlü yayınında yıllardır ismini şu şekilde kullanıyor
ŞirketGROUP
Ama web sitesi adresleri ise şirket.com şeklinde…
Benim kaydettiğim domain anlamış olabileceğiniz gibi sirketgroup.com…
Bu şirketin 8 ülkede ofisi ve binlerce çalışanı bulunuyor, şirketin toplam değeri 100 milyon doların üstünde.
Şirketin bana karşı herhangi bir yaptırımı olabilir mi (şirket merkezi Fransa’da) veya benim bu domain’i onlara para karşılığı satıyor olmam kanûni bir durum mudur? Yoksa yasadışı bir yanı var mı?
Kendilerine bir email atıp, bu domain’i satmak istediğimi ve makul bir fiyat beklentim olduğunu çünkü işimin bu olmadığını yazdım. Ayrıca yeni kuracağım iş için isim aradığımı ve bu domain’i kullanmak istemediğimi çünkü bir karışıklığa sebep olmak istemediğimi ve dilerlerse bana ellerindeki başka domain varsa değiş tokuş teklif edebileceklerini de ekleyerek kendilerinden yanıt beklediğimi yazdım. Henüz yanıt gelmedi bu yüzden ben de bir araştırma yapayım dedim.
Yanıt vereceklere şimdiden çok teşekkürler.
____
Cevap:
Bu tür domainlerden uzak durmanı tavsiye ediyorum. Domaini herhangi bir şekilde kullanırsan sana karşı dolandırıcılık davası açabilirler ve uğradıkları zararı senden isteyebilirler. Bu şekilde başı derde giren çok kişi var. Birkaç ay önce birisi benden bu konuda yardım istedi. Onun elindeki domainleri tam hatırlamıyorum ama boshmarket.com ve panasonicmarket.com benzeri domainleri vardı. Bunlara site kurmuş. Sonra yabancı şirket gelmiş bu arkadaşa Türkiye’de dava açmış. “Ne kadar pişman olduysam da davadan vazgeçmeleri için onları ikna edemedim. Ben şimdi ne yapacağım?” diye bana fikir soruyordu.
Yaptığın iş cybersquatting olarak adlandırılıyor. Şu an önemli bir durum yok ancak site açarsan durum yaş. Karşı tarafın markasını kullanıp ticari bir site açmanın ABD’de 100 bin dolara kadar cezası var. Bizde bu konuyu düzenleyen özel bir kanun yok ancak var olan kanunlarla da başın çok belaya girebilir. O nedenle site açmanı tavsiye etmem.
Burada önemli olan şey kime denk geldiğin. Öyle firmalar var ki bu tür durumlarla karşılaştıklarında seni perişan etmekten keyif alıyorlar. Bunu iyi bir reklam fırsatı olarak görenler var. Başkalarına ders olsun diye düşünenler var veya markasını paranoyak şekilde koruyan firmalar var. Eğer bu işlerden anlayan bir şirkete denk geldiysen yazdığın email hemen hukuk bürosuna iletilmiştir. Eğer durum buysa artık bundan sonra adamlara ne yazdığın hiç önemli değil. Ne yazarsan yaz senin aleyhine kullanılır.
Eğer domain işleriyle uğraşıyorsanız ve karşı taraftan size cevap yazan kişi bir avukatsa ve kibarca sizi uyarıyorsa bunu ciddiye alın.
Eğer size cevap yazan kişi domaini satın almak istiyorsa satmakta herhangi bir sorun yok. Yalnız karşılıklı güven açısından escrow.com veya sedo.com gibi bir aracı kullanmak iyi olur.
Ayrıca domaini hiç bir şekilde kullanmasan bile senden yasal yollarla bu domaini alabilirler. Domaini tarif etme biçiminden şunu söyleyebilirim ki bu domaini senin elinden wipo yoluyla alma ihtimalleri %100. Wipo’ya başvururlarsa, arama motorlarında senin adını yazınca ilk sırada wipo konusu çıkar. Böylece İnternette kendi adını lekeleyen kalıcı bir iz bırakmış olursun.
Özetlemek gerekirse:
1. Jenerik olmayan bir markayı içeren herhangi bir domaini site için kullanmıyoruz. (örnek: boshmarket.com, ucuznokia.com)
2. Jenerik bile olsa bir markayı o marka ile aynı sektörde kullanmıyoruz. Örneğin apple kelimesini bilgisayar donanımı, brother kelimesini yazıcı vb. ile ilgili sitelerde kullanmıyoruz. (hizliapple.com, brotheryazici vb.)
3. Fan sitesi için markalar kullanılabilir ancak gerçek bir fan sitesi olması lazım. Örneğin applefan.com veya applesevenler.com domainlerinde sorun yok. Gerçek bir fan sitesi kurabilirsin. Ürün satışı yapamazsın. Firmanın kendisine ait bir site görüntüsü veremezsin. Firma ile alakan olmadığın sitede açıkça yazman lazım. Fan sitesi konusu hayran kitlesi olabilecek her türlü konu için geçerlidir. Eğer herhangi bir şeyin hayran kitlesi varsa onun fan sitesi açılabilir. O sitede o ürünün, kişinin veya kurumun ismi kullanılabilir. Bunlar wipo duruşmalarında iyi niyet göstergesi olarak kabul edilir.
4. Jenerik olmayan ve marka içeren domainleri sadece kaydetmek ve fan sitesi olarak kullanmamak bir kötü niyet göstergesidir. Yani karşı tarafın markasından çıkar sağlamaya çalıştığın için kötü niyet ispatlanmış olur ve domaini wipo duruşmasında kaybedersin.
5. Jenerik bir kelime aynı zamanda bilinen bir marka ise o kelimeyi kaydetmekle kötü niyet ispatlanmış olmaz çünkü o domaini kaydederken karşı tarafın markasını düşünerek kaydettiğin ispatlanamaz. Dolayısıyla senin kaydettiğin jenerik domain ile marka arasında mutlaka bir bağlantı olmak zorunda değil. Ancak, sen o domaini karşı tarafa satmak için teklif ettiğinde var olmayan bağlantıyı kendin kurmuş oluyorsun. Dolayısıyla jenerik bir domaini, aynı kelimeyi marka olarak kullanan şirkete satmak için teklif edersen kötü niyet ispatlanmış olur ve domain istediği kadar jenerik olsa bile kaybedebilirsin. Herhangi bir domaini marka sahibine satmak için kaydetmemiş veya almamış olman gerekir.
Özellikle domain park edilmişse ve o markanın reklanları herhangi bir zamanda o park sayfasında çıkmışsa durum daha da yaş.
Örneğin pantolon.com domaini jenerik bir domain ama marka değil. Dolayısıyla istediğin kişiye teklif edebilirsin. Sorun yok. Diğer taraftan mavi.com jenerik bir domain ama aynı zamanda marka. Eğer domaini mavi jeans firmasına teklif edersen ve o ana kadar herhangi bir şekilde domaini kullanmadıysan, domain park edilmiş halde duruyorsa ve pantolon reklamları park sayfasında varsa karşı tafar sana yüksek miktarda para ödemek yerine ucuza yasal yollardan almaya çalışabilir. Eğer domaini ilk alırken onları düşünerek almadığını ispatlayabilirsen veya domaini kullanıyorsan veya o kelimeyi kullanmanı gerektirecek herhangi bir yasal ticari iş yapıyorsan karşı tarafa teklif etmiş olsan bile kurtarma ihtimalin yüksek. Teklif karşı taraftan geldiyse zaten sorun yok.
Eğer domain mavijeans.com gibi şüphe bırakmayacak şekilde bir firma ve marka sahibi ile ilgili ise o zaman bunun jenerik herhangi bir tarafı olduğunu iddia edemeyiz. Yani durumun yaş.
6. Herhangi bir ürünün satışını yasal olarak yapıyorsan veya o ürünün bayiliğini yapıyorsan o ürünle ilgili reklamlar verebilirsin, o markayı içeren sitele açabilirsin ancak şirketin resmi sitesi izlenimi veremezsin.
Bu konularda genel bir kural olarak iyi niyet ve kötü niyet kavramlarına dikkat edilmesi gerekir. Şunu da eklemek gerekiyor ki, artık yerli firmalar da giderek bilinçleniyor. Türkiye’deki patent ofisleri bu konuda marka sahiplerine aracılık yapıyor ve yasal yollarla kötü niyetle kaydedilmiş domainleri elinizden almak için çalışıyıorlar.
T.M.R’ın söyledikleri çok doğru. Domaincilik araştırma işi. Araştırma yapacağınız yerler tdnam.com, namejet.com, snapnames.com siteleridir. İllaki binlerce dolarlık bir domain almak gerekmez. Bazen 100 doların altında iyi domainler denk geliyor. Ayrıca bu işin yaratıcılık ve dilbilgisi yönü de var. Örneğin Türkçede yaygın olarak kullanılan sıfatlar var. Bunlarla iki kelimelik güzel domainler yaratılabiliyor. Birkaç örnek vermek gerekirse, iki kelimelik domainlerde “kolay” ile başlayan veya “rehberi” “dünyasi” vb. ile biten yaratıcı domainleri kendiniz düşünebilirsiniz. Tabii ki bunların çoğu zaten alınmış durumda ancak ara sıra düşenler oluyor.
ALINTIDIR. Sıkça sorulan ve karşılaşılan ve acı tecrübeler yaşatan bir durum olması nedeni ile bilgilendirmek amacıyla paylaşıldı.
http://www.zoque.net/alan-adi-domain/24926-domain-piyasasi-11/
Soru: Merhaba
Benzer tecrübesi olan arkadaşlara yöneltmek istediğim bir sorum var:
Büyük yabancı bir şirkete ait olması gereken bir domain’i satın almış bulunuyorum.
Bu şirket web sitesinde, logosunda, 8 ayrı ülkedeki şubelerinin logolarında, kartvizit dahil her türlü yayınında yıllardır ismini şu şekilde kullanıyor
ŞirketGROUP
Ama web sitesi adresleri ise şirket.com şeklinde…
Benim kaydettiğim domain anlamış olabileceğiniz gibi sirketgroup.com…
Bu şirketin 8 ülkede ofisi ve binlerce çalışanı bulunuyor, şirketin toplam değeri 100 milyon doların üstünde.
Şirketin bana karşı herhangi bir yaptırımı olabilir mi (şirket merkezi Fransa’da) veya benim bu domain’i onlara para karşılığı satıyor olmam kanûni bir durum mudur? Yoksa yasadışı bir yanı var mı?
Kendilerine bir email atıp, bu domain’i satmak istediğimi ve makul bir fiyat beklentim olduğunu çünkü işimin bu olmadığını yazdım. Ayrıca yeni kuracağım iş için isim aradığımı ve bu domain’i kullanmak istemediğimi çünkü bir karışıklığa sebep olmak istemediğimi ve dilerlerse bana ellerindeki başka domain varsa değiş tokuş teklif edebileceklerini de ekleyerek kendilerinden yanıt beklediğimi yazdım. Henüz yanıt gelmedi bu yüzden ben de bir araştırma yapayım dedim.
Yanıt vereceklere şimdiden çok teşekkürler.
____
Cevap:
Bu tür domainlerden uzak durmanı tavsiye ediyorum. Domaini herhangi bir şekilde kullanırsan sana karşı dolandırıcılık davası açabilirler ve uğradıkları zararı senden isteyebilirler. Bu şekilde başı derde giren çok kişi var. Birkaç ay önce birisi benden bu konuda yardım istedi. Onun elindeki domainleri tam hatırlamıyorum ama boshmarket.com ve panasonicmarket.com benzeri domainleri vardı. Bunlara site kurmuş. Sonra yabancı şirket gelmiş bu arkadaşa Türkiye’de dava açmış. “Ne kadar pişman olduysam da davadan vazgeçmeleri için onları ikna edemedim. Ben şimdi ne yapacağım?” diye bana fikir soruyordu.
Yaptığın iş cybersquatting olarak adlandırılıyor. Şu an önemli bir durum yok ancak site açarsan durum yaş. Karşı tarafın markasını kullanıp ticari bir site açmanın ABD’de 100 bin dolara kadar cezası var. Bizde bu konuyu düzenleyen özel bir kanun yok ancak var olan kanunlarla da başın çok belaya girebilir. O nedenle site açmanı tavsiye etmem.
Burada önemli olan şey kime denk geldiğin. Öyle firmalar var ki bu tür durumlarla karşılaştıklarında seni perişan etmekten keyif alıyorlar. Bunu iyi bir reklam fırsatı olarak görenler var. Başkalarına ders olsun diye düşünenler var veya markasını paranoyak şekilde koruyan firmalar var. Eğer bu işlerden anlayan bir şirkete denk geldiysen yazdığın email hemen hukuk bürosuna iletilmiştir. Eğer durum buysa artık bundan sonra adamlara ne yazdığın hiç önemli değil. Ne yazarsan yaz senin aleyhine kullanılır.
Eğer domain işleriyle uğraşıyorsanız ve karşı taraftan size cevap yazan kişi bir avukatsa ve kibarca sizi uyarıyorsa bunu ciddiye alın.
Eğer size cevap yazan kişi domaini satın almak istiyorsa satmakta herhangi bir sorun yok. Yalnız karşılıklı güven açısından escrow.com veya sedo.com gibi bir aracı kullanmak iyi olur.
Ayrıca domaini hiç bir şekilde kullanmasan bile senden yasal yollarla bu domaini alabilirler. Domaini tarif etme biçiminden şunu söyleyebilirim ki bu domaini senin elinden wipo yoluyla alma ihtimalleri %100. Wipo’ya başvururlarsa, arama motorlarında senin adını yazınca ilk sırada wipo konusu çıkar. Böylece İnternette kendi adını lekeleyen kalıcı bir iz bırakmış olursun.
Özetlemek gerekirse:
1. Jenerik olmayan bir markayı içeren herhangi bir domaini site için kullanmıyoruz. (örnek: boshmarket.com, ucuznokia.com)
2. Jenerik bile olsa bir markayı o marka ile aynı sektörde kullanmıyoruz. Örneğin apple kelimesini bilgisayar donanımı, brother kelimesini yazıcı vb. ile ilgili sitelerde kullanmıyoruz. (hizliapple.com, brotheryazici vb.)
3. Fan sitesi için markalar kullanılabilir ancak gerçek bir fan sitesi olması lazım. Örneğin applefan.com veya applesevenler.com domainlerinde sorun yok. Gerçek bir fan sitesi kurabilirsin. Ürün satışı yapamazsın. Firmanın kendisine ait bir site görüntüsü veremezsin. Firma ile alakan olmadığın sitede açıkça yazman lazım. Fan sitesi konusu hayran kitlesi olabilecek her türlü konu için geçerlidir. Eğer herhangi bir şeyin hayran kitlesi varsa onun fan sitesi açılabilir. O sitede o ürünün, kişinin veya kurumun ismi kullanılabilir. Bunlar wipo duruşmalarında iyi niyet göstergesi olarak kabul edilir.
4. Jenerik olmayan ve marka içeren domainleri sadece kaydetmek ve fan sitesi olarak kullanmamak bir kötü niyet göstergesidir. Yani karşı tarafın markasından çıkar sağlamaya çalıştığın için kötü niyet ispatlanmış olur ve domaini wipo duruşmasında kaybedersin.
5. Jenerik bir kelime aynı zamanda bilinen bir marka ise o kelimeyi kaydetmekle kötü niyet ispatlanmış olmaz çünkü o domaini kaydederken karşı tarafın markasını düşünerek kaydettiğin ispatlanamaz. Dolayısıyla senin kaydettiğin jenerik domain ile marka arasında mutlaka bir bağlantı olmak zorunda değil. Ancak, sen o domaini karşı tarafa satmak için teklif ettiğinde var olmayan bağlantıyı kendin kurmuş oluyorsun. Dolayısıyla jenerik bir domaini, aynı kelimeyi marka olarak kullanan şirkete satmak için teklif edersen kötü niyet ispatlanmış olur ve domain istediği kadar jenerik olsa bile kaybedebilirsin. Herhangi bir domaini marka sahibine satmak için kaydetmemiş veya almamış olman gerekir.
Özellikle domain park edilmişse ve o markanın reklanları herhangi bir zamanda o park sayfasında çıkmışsa durum daha da yaş.
Örneğin pantolon.com domaini jenerik bir domain ama marka değil. Dolayısıyla istediğin kişiye teklif edebilirsin. Sorun yok. Diğer taraftan mavi.com jenerik bir domain ama aynı zamanda marka. Eğer domaini mavi jeans firmasına teklif edersen ve o ana kadar herhangi bir şekilde domaini kullanmadıysan, domain park edilmiş halde duruyorsa ve pantolon reklamları park sayfasında varsa karşı tafar sana yüksek miktarda para ödemek yerine ucuza yasal yollardan almaya çalışabilir. Eğer domaini ilk alırken onları düşünerek almadığını ispatlayabilirsen veya domaini kullanıyorsan veya o kelimeyi kullanmanı gerektirecek herhangi bir yasal ticari iş yapıyorsan karşı tarafa teklif etmiş olsan bile kurtarma ihtimalin yüksek. Teklif karşı taraftan geldiyse zaten sorun yok.
Eğer domain mavijeans.com gibi şüphe bırakmayacak şekilde bir firma ve marka sahibi ile ilgili ise o zaman bunun jenerik herhangi bir tarafı olduğunu iddia edemeyiz. Yani durumun yaş.
6. Herhangi bir ürünün satışını yasal olarak yapıyorsan veya o ürünün bayiliğini yapıyorsan o ürünle ilgili reklamlar verebilirsin, o markayı içeren sitele açabilirsin ancak şirketin resmi sitesi izlenimi veremezsin.
Bu konularda genel bir kural olarak iyi niyet ve kötü niyet kavramlarına dikkat edilmesi gerekir. Şunu da eklemek gerekiyor ki, artık yerli firmalar da giderek bilinçleniyor. Türkiye’deki patent ofisleri bu konuda marka sahiplerine aracılık yapıyor ve yasal yollarla kötü niyetle kaydedilmiş domainleri elinizden almak için çalışıyıorlar.
T.M.R’ın söyledikleri çok doğru. Domaincilik araştırma işi. Araştırma yapacağınız yerler tdnam.com, namejet.com, snapnames.com siteleridir. İllaki binlerce dolarlık bir domain almak gerekmez. Bazen 100 doların altında iyi domainler denk geliyor. Ayrıca bu işin yaratıcılık ve dilbilgisi yönü de var. Örneğin Türkçede yaygın olarak kullanılan sıfatlar var. Bunlarla iki kelimelik güzel domainler yaratılabiliyor. Birkaç örnek vermek gerekirse, iki kelimelik domainlerde “kolay” ile başlayan veya “rehberi” “dünyasi” vb. ile biten yaratıcı domainleri kendiniz düşünebilirsiniz. Tabii ki bunların çoğu zaten alınmış durumda ancak ara sıra düşenler oluyor.