E
echo
Misafir
Overclock Nedir?
Overclock bilgisayarın işlemcisini –ekran kartıda olabilir- var olan hızından daha hızlı çalıştırarak daha fazla performans elde etmeye denir. Dilimize hızarşırtma olarak girmiştir. Overclockun temel prensibini bir örnekle açıklamak istersek şu örneği verebiliriz.
Bir inşaatta tam 100 işçi var. Bu 100 işçi günde 6 saat çalışıyor ve bi miktar iş yapıyor. Biz acımasız işveren olarak işçilerimize 8 saat çalışmalarını emrediyoruz ve daha çok iş yapılmış oluyor. Çok basit bi örnek ama hiç bilmeyen arkadaşların bilgilenmesine yardımcı olacaktır. Smile
Çok önemli bi not: Overclock a yeni başlayacak arkadaşlara tavsiyem overclock un ne kadar zahmetli ve bi olduğunu öğrenmeleri gerektiğidir. Overclock esnasında bilgisayarınızın parçaları hasar alabilir. Hatta küçük çaplı yangınlara bile sebep olabilirsiniz.Yapılan hiçbir işlemden bu yazıyı yazan sorumlu tutulamaz.
Overclock yapmanın birçok yolu vardır. Mesela işlemcimiz Pentium 3.0 ghz olsun3.0 ghz=3000mhz). Bu hız 200x15 şeklinde elde edilir. Bu rakamlara çarpan denir.Çarpanlardan 200 olanı işlemcinin iç frekansıdır (fsb) 15 olan işe çarpan kat sayısıdır.Aşağıda yardımcı olmak amacıyla birkaç overclock teriminin açıklamasına yer verdim.
İşlemci Çarpanı (Clock Ratio / CPU Multiplier): İşlemcinin sistem FSB hızının maksimum kaç katı hızda çalışacağını belirleyen çarpana verilen addır. Yani toplam işlemci hızı FSB hızı ile bu çarpan değerinin çarpılması ile bulunur. Bilgisayar açılırken çarpan değeri bios tarafından işlemciden algılanır , bu sayede anakarta takılı olan işlemci tanımlanır. Mesela 166MHz FSB'ye sahip Athlon2500+'nın işlemci çarpanı 11'dir. Yani toplam işlemci hızı 11 x 166 = 1833MHz'dir.
Bu çarpan İntel işlemcilerde sabitlenmiş değiştirilemeyen bir değer iken AMD'nin thoroughbred-b / barton çekirdeğine sahip işlemcilerinde değiştirilebilir.
VCore: İşlemci çekirdek voltajı. Yüksek hızlarda stabilite sağlamak için bir miktar arttırılması gerekebiliyor.
VDimm: Bellek voltajı. Ramlerinizi yüksek hızlara çıkarmak ya da daha düşük zamanlamalar ile kullanabilmek için bir miktar arttırılması gerebilir.
VDD: Kuzey Köprüsü voltajı. Yüksek FSB hızlarında stabilite sağlamak ya da daha yüksek FSB hızlarına ulaşmak için bir miktar arttırılması gerebilir.
AGP/PCI Bölenleri: Yukarıda AGP ve PCI saat frekanslarından bahsettik. Bu hızlar da aslında FSB hızına bağlı. İşte burada devreye bölenler giriyor. Mesela maksimum 166MHz FSB hızı destekleyen bir anakarta sahipsiniz. (mesela via kt333/400). Bu anakartlarda en büyük AGP böleni 5/2'dir (2,5). Yani fsb hızınız 166MHz iken AGP hızınız bu bölen sayesinde 166 / 2,5 = 66MHz'e sabitlenir. (133MHz'de ½ kullanılır) Eğer daha yüksek fsb hızlarına çıkarsanız maksimum böleniniz yetersiz kalacağında AGP hızınız da yükselmek zorunda kalacaktır. Yan bu örnek verdiğimiz anakartta FSB hızını 200MHz'e çıkardığınızda daha büyük bir bölene sahip olmadığınız için AGP hızınız 200 / 2,5 = 80MHz'e yükselmek zorunda kalır. Aynı şekilde PCI hızı içinde bölenler mevcuttur. Yine örnekte verdiğimiz anakartta maksimum PCI böleni 1/5'tir. Yani 166MHz FSB hızında PCI hızı bu bölen sayesinde 166 / 5 = 33MHz'de sabit tutulur. 200MHz FSB denendiğinde ise bu hız mecburen 200 / 5 = 40MHz'e yükselir.
AGP / PCI hızlarının olması gereken değerde sabit tutulmaya çalışılmasının sebebi ise bu arabirimlerin yüksek hızlarda sistem stabilitesini bozmasıdır. (Stabilite AGP'de ~70-80 , PCI ise ~38-40MHz'den sonra önemli ölçüde bozulur.)
Bu durum eski anakartlarda böyle iken güncel anakartlarda AGP ve PCI hızları FSB hızından bağımsız olarak bölene ihtiyaç duymadan 66 33MHz'de tutulabiliyor.
Overclock ve Donanım
Overclock yapılacak bilgisayarın işlemcisinin buna uygun olması gerekir.Yapılan testlerde en iyi o/c (overclock) performansının AMD marka işlemcilerde görüldüğü tespit edilmiştir.İntel Pentium işlemcilerinin çarpanlarını kilitlemiştir. Bu yüzden o/c yapılamamaktadır. AMD’nin bazı işlemcilerinde bu olay vardır ama bi şeklide kırılabiliyor. Onu da ilerleyen vakitlerde anlatacağım.
İşlemcinizin fan ile arasında mutlaka termal macun olmalıdır. Termal macun ısı iletimini en iyi şekilde gerçekleştirir. Bunu yanında işlemciyle gelen fan değil tamamı bakır olan fanlar kullanılmalıdır. Eğer yeterli bütçe ayırabilirseniz su soğutmalı sistem satın alabilirsiniz veya kendiniz yapabilirsiniz.
Yeni Başlayanlar İçin Overclock
Overclock a başlamadan önce önemli birkaç şeye değinmek istiyorum.Her şeyden önce
*Sisteminizin çok iyi bir soğutmaya
*En az 400 watt lık psu(power supply unit, güç kaynağı)ya
*Riski sevmeye
*Acele etmemeye gerek vardır.
Soğutma ile ilgili bu güne kadar eşi görülmemiş bi proje yaptım. İlerleyen vakitlerde resimler ile sitemize koyacağım.
Overclock sadece işlemcide değil aynı zamanda ekran kartındada yapılabilir. Ama ekran kartı deneyimlerim diyorki uzak durun veya azcıcık yapın çünkü baya bi hasarımız var
Overclock yapmak için öncelikle bilgisayarımızın bios una girmemiz gerekir. Bios a girmek için bilgisayar açılırken del tuşuna basmamız yeterli olacaktır.
Her anakart için farklı overclock ayarları vardır. Onun için bilgisayarınız overclock ayarlarını kendiniz bulmalısınız. Aşağıda basit bi bios örneği var. O/c ayarlarını jumperfree veya cpu configuration dan değiştirebilirsiniz.
Başlamadan önce Dram Ratio yu raminizin hızına göre oranlamalısınız. Bunun için gene biostan Dram Ratio kısımına girmeniz gerekmektedir.Raminiz 556 veya üstü ise oranı 1:1 yapabilirsiniz. Eğer 400 veya daha altındaysa 5:4 veya 3:2 seçmelisiniz ki yanmayasınız. Smile
Önce ayarlarımızdan fsb hızımızı değiştireceğiz. Genelde fsb hızımız 200 ü gösterir. Biz yavaş yavaş artırarak bilgisayarımızın üst sınırını bulacağız. Siz üst sınıra kadar gelmeyip belli miktarda durabilirsiziniz. Yolumuza önce 210 sonra 220 … yaparak devam ediyoruz. Her artışta bilgisayarı yeniden başlatın(save yapıp) ve Windows ta birkaç program aynı anda çalıştırın. Stabilite ve ısınmayı kesinlikle es geçmeyin. Isının normal değerlerde olduğundan emin olun. Eğer bilgisayar kapanmıyorsa, resetlenmiyorsa donup kalmıyorsa ve hızda belli bir artış varsa yeniden biosa girip overclock a devam edebilirsiniz.
Tüm bunları yaparken sınırları zorlamayın. Ufak artışlarla yolunuza devam edin. Baktınız sistem çakıldı. Hiç bir şekilde açılmıyor. Reset bile çalışmıyorsa usulca bilgisayarımızı kapağını açıyoruz ve anakartın üstündeki pili çıkartıp 10 dk bekliyoruz. Böylece biosumuz resetlenmiş oluyor.
Şimdi belli bir seviyeye kadar fsb hızımızı artırarak geldik. Bilgisayarımızın stabilitesi şasırdı ve saçmalamaya başladı. İşte burada riskli bişey yaparak işlemcimizin core(çekirdek) voltajını artırarak düzen sağlayabiliriz. Ama kesinlikle default voltajın %15 ini geçmeyin. Yoksa kesin yanarsınız. İntel işlemcilerde 1.6 voltun üstüne çıkmayın hatta fazla yaklaşmayın.
Şu ana kadar genel anlamıyla overclock u anlatmaya çalıştım.Tabiki o/c bu kadar sınırlı bi konu değil çok derin ayrıntıalrı var ama yeni başlayanlar için bu kadarı fazla bile denilebilir.
Niçin Overclock Yapıyoruz?
o/c söylediğim gibi bir hobidir. Tabii bu hobiyi işe dökenler yok değil. İnsanlar daha yüksek performans ile daha hızlı işlemler gerçekleştirebiliyor. Ama temel olarak o/c nin amacı ihtiras ve tutkudur Smile
Hepinize zararsız yanıksız o/c lar Smile
Not: bu doküman echo tarafından sistembilgisi.com için hazırlanmıştır.Alıntı yapıcak lütfen kaynak belirterek alıntı yapın.Emeğimiz boşa gitmesin. Anlayışınız için teşekkürler…
Anlayışı olmayan arkadaşları vicdanı ile başbaşa bırakıyorum...
Overclock bilgisayarın işlemcisini –ekran kartıda olabilir- var olan hızından daha hızlı çalıştırarak daha fazla performans elde etmeye denir. Dilimize hızarşırtma olarak girmiştir. Overclockun temel prensibini bir örnekle açıklamak istersek şu örneği verebiliriz.
Bir inşaatta tam 100 işçi var. Bu 100 işçi günde 6 saat çalışıyor ve bi miktar iş yapıyor. Biz acımasız işveren olarak işçilerimize 8 saat çalışmalarını emrediyoruz ve daha çok iş yapılmış oluyor. Çok basit bi örnek ama hiç bilmeyen arkadaşların bilgilenmesine yardımcı olacaktır. Smile
Çok önemli bi not: Overclock a yeni başlayacak arkadaşlara tavsiyem overclock un ne kadar zahmetli ve bi olduğunu öğrenmeleri gerektiğidir. Overclock esnasında bilgisayarınızın parçaları hasar alabilir. Hatta küçük çaplı yangınlara bile sebep olabilirsiniz.Yapılan hiçbir işlemden bu yazıyı yazan sorumlu tutulamaz.
Overclock yapmanın birçok yolu vardır. Mesela işlemcimiz Pentium 3.0 ghz olsun3.0 ghz=3000mhz). Bu hız 200x15 şeklinde elde edilir. Bu rakamlara çarpan denir.Çarpanlardan 200 olanı işlemcinin iç frekansıdır (fsb) 15 olan işe çarpan kat sayısıdır.Aşağıda yardımcı olmak amacıyla birkaç overclock teriminin açıklamasına yer verdim.
İşlemci Çarpanı (Clock Ratio / CPU Multiplier): İşlemcinin sistem FSB hızının maksimum kaç katı hızda çalışacağını belirleyen çarpana verilen addır. Yani toplam işlemci hızı FSB hızı ile bu çarpan değerinin çarpılması ile bulunur. Bilgisayar açılırken çarpan değeri bios tarafından işlemciden algılanır , bu sayede anakarta takılı olan işlemci tanımlanır. Mesela 166MHz FSB'ye sahip Athlon2500+'nın işlemci çarpanı 11'dir. Yani toplam işlemci hızı 11 x 166 = 1833MHz'dir.
Bu çarpan İntel işlemcilerde sabitlenmiş değiştirilemeyen bir değer iken AMD'nin thoroughbred-b / barton çekirdeğine sahip işlemcilerinde değiştirilebilir.
VCore: İşlemci çekirdek voltajı. Yüksek hızlarda stabilite sağlamak için bir miktar arttırılması gerekebiliyor.
VDimm: Bellek voltajı. Ramlerinizi yüksek hızlara çıkarmak ya da daha düşük zamanlamalar ile kullanabilmek için bir miktar arttırılması gerebilir.
VDD: Kuzey Köprüsü voltajı. Yüksek FSB hızlarında stabilite sağlamak ya da daha yüksek FSB hızlarına ulaşmak için bir miktar arttırılması gerebilir.
AGP/PCI Bölenleri: Yukarıda AGP ve PCI saat frekanslarından bahsettik. Bu hızlar da aslında FSB hızına bağlı. İşte burada devreye bölenler giriyor. Mesela maksimum 166MHz FSB hızı destekleyen bir anakarta sahipsiniz. (mesela via kt333/400). Bu anakartlarda en büyük AGP böleni 5/2'dir (2,5). Yani fsb hızınız 166MHz iken AGP hızınız bu bölen sayesinde 166 / 2,5 = 66MHz'e sabitlenir. (133MHz'de ½ kullanılır) Eğer daha yüksek fsb hızlarına çıkarsanız maksimum böleniniz yetersiz kalacağında AGP hızınız da yükselmek zorunda kalacaktır. Yan bu örnek verdiğimiz anakartta FSB hızını 200MHz'e çıkardığınızda daha büyük bir bölene sahip olmadığınız için AGP hızınız 200 / 2,5 = 80MHz'e yükselmek zorunda kalır. Aynı şekilde PCI hızı içinde bölenler mevcuttur. Yine örnekte verdiğimiz anakartta maksimum PCI böleni 1/5'tir. Yani 166MHz FSB hızında PCI hızı bu bölen sayesinde 166 / 5 = 33MHz'de sabit tutulur. 200MHz FSB denendiğinde ise bu hız mecburen 200 / 5 = 40MHz'e yükselir.
AGP / PCI hızlarının olması gereken değerde sabit tutulmaya çalışılmasının sebebi ise bu arabirimlerin yüksek hızlarda sistem stabilitesini bozmasıdır. (Stabilite AGP'de ~70-80 , PCI ise ~38-40MHz'den sonra önemli ölçüde bozulur.)
Bu durum eski anakartlarda böyle iken güncel anakartlarda AGP ve PCI hızları FSB hızından bağımsız olarak bölene ihtiyaç duymadan 66 33MHz'de tutulabiliyor.
Overclock ve Donanım
Overclock yapılacak bilgisayarın işlemcisinin buna uygun olması gerekir.Yapılan testlerde en iyi o/c (overclock) performansının AMD marka işlemcilerde görüldüğü tespit edilmiştir.İntel Pentium işlemcilerinin çarpanlarını kilitlemiştir. Bu yüzden o/c yapılamamaktadır. AMD’nin bazı işlemcilerinde bu olay vardır ama bi şeklide kırılabiliyor. Onu da ilerleyen vakitlerde anlatacağım.
İşlemcinizin fan ile arasında mutlaka termal macun olmalıdır. Termal macun ısı iletimini en iyi şekilde gerçekleştirir. Bunu yanında işlemciyle gelen fan değil tamamı bakır olan fanlar kullanılmalıdır. Eğer yeterli bütçe ayırabilirseniz su soğutmalı sistem satın alabilirsiniz veya kendiniz yapabilirsiniz.
Yeni Başlayanlar İçin Overclock
Overclock a başlamadan önce önemli birkaç şeye değinmek istiyorum.Her şeyden önce
*Sisteminizin çok iyi bir soğutmaya
*En az 400 watt lık psu(power supply unit, güç kaynağı)ya
*Riski sevmeye
*Acele etmemeye gerek vardır.
Soğutma ile ilgili bu güne kadar eşi görülmemiş bi proje yaptım. İlerleyen vakitlerde resimler ile sitemize koyacağım.
Overclock sadece işlemcide değil aynı zamanda ekran kartındada yapılabilir. Ama ekran kartı deneyimlerim diyorki uzak durun veya azcıcık yapın çünkü baya bi hasarımız var
Overclock yapmak için öncelikle bilgisayarımızın bios una girmemiz gerekir. Bios a girmek için bilgisayar açılırken del tuşuna basmamız yeterli olacaktır.
Her anakart için farklı overclock ayarları vardır. Onun için bilgisayarınız overclock ayarlarını kendiniz bulmalısınız. Aşağıda basit bi bios örneği var. O/c ayarlarını jumperfree veya cpu configuration dan değiştirebilirsiniz.
Başlamadan önce Dram Ratio yu raminizin hızına göre oranlamalısınız. Bunun için gene biostan Dram Ratio kısımına girmeniz gerekmektedir.Raminiz 556 veya üstü ise oranı 1:1 yapabilirsiniz. Eğer 400 veya daha altındaysa 5:4 veya 3:2 seçmelisiniz ki yanmayasınız. Smile
Önce ayarlarımızdan fsb hızımızı değiştireceğiz. Genelde fsb hızımız 200 ü gösterir. Biz yavaş yavaş artırarak bilgisayarımızın üst sınırını bulacağız. Siz üst sınıra kadar gelmeyip belli miktarda durabilirsiziniz. Yolumuza önce 210 sonra 220 … yaparak devam ediyoruz. Her artışta bilgisayarı yeniden başlatın(save yapıp) ve Windows ta birkaç program aynı anda çalıştırın. Stabilite ve ısınmayı kesinlikle es geçmeyin. Isının normal değerlerde olduğundan emin olun. Eğer bilgisayar kapanmıyorsa, resetlenmiyorsa donup kalmıyorsa ve hızda belli bir artış varsa yeniden biosa girip overclock a devam edebilirsiniz.
Tüm bunları yaparken sınırları zorlamayın. Ufak artışlarla yolunuza devam edin. Baktınız sistem çakıldı. Hiç bir şekilde açılmıyor. Reset bile çalışmıyorsa usulca bilgisayarımızı kapağını açıyoruz ve anakartın üstündeki pili çıkartıp 10 dk bekliyoruz. Böylece biosumuz resetlenmiş oluyor.
Şimdi belli bir seviyeye kadar fsb hızımızı artırarak geldik. Bilgisayarımızın stabilitesi şasırdı ve saçmalamaya başladı. İşte burada riskli bişey yaparak işlemcimizin core(çekirdek) voltajını artırarak düzen sağlayabiliriz. Ama kesinlikle default voltajın %15 ini geçmeyin. Yoksa kesin yanarsınız. İntel işlemcilerde 1.6 voltun üstüne çıkmayın hatta fazla yaklaşmayın.
Şu ana kadar genel anlamıyla overclock u anlatmaya çalıştım.Tabiki o/c bu kadar sınırlı bi konu değil çok derin ayrıntıalrı var ama yeni başlayanlar için bu kadarı fazla bile denilebilir.
Niçin Overclock Yapıyoruz?
o/c söylediğim gibi bir hobidir. Tabii bu hobiyi işe dökenler yok değil. İnsanlar daha yüksek performans ile daha hızlı işlemler gerçekleştirebiliyor. Ama temel olarak o/c nin amacı ihtiras ve tutkudur Smile
Hepinize zararsız yanıksız o/c lar Smile
Not: bu doküman echo tarafından sistembilgisi.com için hazırlanmıştır.Alıntı yapıcak lütfen kaynak belirterek alıntı yapın.Emeğimiz boşa gitmesin. Anlayışınız için teşekkürler…
Anlayışı olmayan arkadaşları vicdanı ile başbaşa bırakıyorum...
