Bloomberg’e nazaran Biden idaresinin, ihracat yasağının son tarihi olan 1 Ocak 2024’ten “haftalar önce” ASML’ye ulaşarak firmadan derin ultraviyole litografi (DUV) makinelerinin Çinli müşterilerine evvelden planlanmış birtakım sevkiyatlarını durdurmasını talep ettiği bildirildi. Bu, SMIC’in Huawei’nin en son amiral gemisi işlemcisi olan 7nm HiSilicon Kirin 9000S’yi üretmek için ASML teknolojisini kullandığının ortaya çıkmasının akabinde geldi.
ASML, DUV makinelerine ek olarak, Apple ve Qualcomm üzere şirketler için 5 nm yahut daha az düğüm süreçlerine sahip daha gelişmiş çipler yapmak için ekstrem ultraviyole litografi (EUV) makineleri de üretiyor. ASML’nin Çin’e EUV ekipmanı satmasına hiçbir vakit müsaade verilmese de Hollanda hükümeti, firmaya 2023 yılı sonuna kadar DUV makinelerinin Çin’e gönderilmesi için lisans verdi.
ABD ve Çin ortasındaki çip krizi öteki ülkelere de sıçradı
Bloomberg, ABD hükümetinin ASML’nin Çin’e yaptığı son sevkiyatların bir kısmıyla ilgili olarak Hollanda hükümetiyle temasa geçtiği ve grubunun ASML ile direkt bağlantıya geçmesinin istendiği savıyla birtakım şeylerin değiştiğini bildirdi.
Çin, litografi makinelerini öbür yerlerden temin edebilse de, daha az gelişmiş sistemlerden yararlanma eğilimindeydi. ABD, Japonya ve Hollanda’nın Çin’in bu cins ekipmanlara erişimini sınırlamaya yönelik ortak gayretlerinden bahsetmiyorum bile. Bununla birlikte Çin, o vakitten beri kendi silikon ekosistemini güçlendirmeye zorlandı ve kendi geliştirdiği 7nm taşınabilir 5G çipiyle dünyayı şaşırttı. ABD’nin ASML’nin Çin’e son DUV sevkiyatını durdurmak konusunda çaresiz kalması şaşırtan değil lakin bunu kararlaştırılan son tarihten evvel yapmak kuşkulu bir hareket olabilir.