Ölçümlemenin Doğası
Doğası gereği ölçümlemelerimizi hem düzenli hem de rastgele şekilde yapmamız gerekiyor. Düzenli şekilde yaptığımız ölçümlerle gözlediğimiz sistemin doğasını kayıt altına alırken, rastgele alacağımız örneklerle dönemsellikten kaynaklanabilecek etkilerden kurtulabiliyoruz. Örneğin iş çıkışı trafiğin çok yoğun olması kişilerde trafiğin her zaman yoğun olduğu algısını yaratabilirken, trafik gün içerisinde aslında oldukça sakindir.
GTmetrix Sonuçları
GTmetrix’den aynı web sitesinin aynı lokasyonda birkaç testini yaptığımızda ölçümlerin birbirlerinden önemli miktarda farklı olduğunu görüyoruz. Aşağıda size birkaç örnek göstermek istiyorum:
Burada yaptığımız ölçümler: 7.7, 4.4 ve 17.2 şeklinde
Bu ölçümlerden aklımızda birkaç soru canlanıyor:
Ortalama ve Güven Aralığı
Ne kadar daha fazla ölçüm yaparsak ölçümünü yaptığımız sistemin doğasını da o kadar iyi anlayabiliriz. Veri aralığının sonlu mu yoksa sonsuz bir aralıkta mı dağıldığını görmekle başlayabilir, ölçümlerin zamana bağlı değişip değişmediğini kontrol edebiliriz. En önemlisi de güven aralığımızı ortalama etrafında azaltabilir ve gerçek ortalama değerimize yaklaşabiliriz. Bu örnekte ölçümlerimizi almak için Vancouver Kanada’yı GTmetrix’in varsayılan lokasyonu olarak seçtik.
Aşağıda gerçek yükleme süresini nasıl hesapladığımı görebilirsiniz:
İlk olarak GTmetrix’i kullanarak 16 kere aynı sitenin aynı lokasyondan ölçümünü gerçekleştiriyoruz.
Ortalama değer = 6.35625
Güven aralığı = 1.960 * Stdsapma(yükleme_süresi) / kök
; = 1.62777
Bu ortalama değerimizin 6.35625 ± 1.62777 arasında olduğunu gösteriyor. Alt sınır ve üst sınır ise şu şekilde: 4.72848 ve 7.98402
Bu hesaplama sitemizin yükleme süresinin ortalamasının 4.72848 ve 7.98402 değerleri arasında olduğunu söylüyor.
Fakat ortalama henüz istediğimiz kadar hassas değil. Ölçüm yapmaya devam ediyoruz. 100. değere ulaştığımızda ortalama ve güven aralığını tekrar hesaplayabiliriz.
100. Ölçüm
Ortalamadeğer = 7.52
Güven aralığı = 1.06173
Burada daha küçük bir aralığımız olduğunu görüyoruz. 7.52 ± 1.06173
Gerçek ortalama değerimiz 6.45 ile 8.59 arasında, ölçümlere devam ederek aralığımızı küçültebiliriz fakat şimdilik bu kadarı yeterli. Burada dikkatimizi çeken bir diğer olgu ilk hesaplamamıza göre aralığın bir miktar kaymış olması. 16 ölçümden ulaştığımız ortalama 4.72 değerinin ortalamayı içine alma olasılığı kalmamış gibi görünüyor. Yaptığım bu ölçümlerden rahatlıkla söyleyebilirim ki 15 üzerindeki değerler de tekrar eden değerler. Aşağıdaki grafikte bunu görebilirsiniz:
Not: Site yükleme süresi dağılım: Bu web sitesi çoğunlukla 10’un altında sürelerde yüklenirken 10 ila 15 saniye arasında herhangi bir ölçüm kaydedilmiyor ki bu da kaynağını bilmediğimiz bir soruna işaret ediyor olabilir.
Bu sonucun yükleme sürenize yönelik çok daha iyi bir sonuç ortaya çıkardığını görebilirsiniz. Peki ortalama değer neden yükseldi? Çünkü ilk 16 değeri gözlediğimizde web sitesinin yüklenme hızına yönelik davranışını tamamen gözlemleyebilmiş değildik. 1 veya 2 günlük gözlemlerin ardından gerçek olgunun ne olduğunu görebildik.
Vancouver mı? Londra mı?
Aklıma gelen bir diğer soruysa; web sitesinin server lokasyonunun muhtemelen Londra’ya daha yakın olduğu ve yükleme süresinin lokasyona bağlı olarak değişip değişmeyeceğiydi.
Cevap yine ortalama ve güven aralığı içerisinde saklı.
Ortalama ve güven aralığını 16 ölçüm ile hesapladığımda:
Ortalama değer = 6.18125
Güven aralığı = 1.960 * Stdsapma(yükleme_süresi) / kök; = 2.127653
Bu ortalama değerimizin 6.18125 ± 2.127653; aralığında olduğunu gösteriyor. 4.053597 ve 8.308903
100.Ölçüm
Ortalamadeğer = 6.869
Güven aralığı = 0.9071042
Burada aralığımız çok daha küçük bir değere sahip 6.869 ± 0.9071042
Londra ölçümleri Vancouver ölçümlerine göre düşük sayfa yükleme süresi veriyormuş gibi görünüyor fakat örnek sayımız Londra’nın daha iyi yüklenme sürelerine sahip olduğunu söyleyebilmek için yeterli değil. Eğer iki ölçüm sonucu birbirlerinin güven aralıkları dışında kalabilseydi bunu söyleyebilirdik, örnek sayısını arttırarak bunu sağlamak ve yüksek ihtimalle Londra öçümlerinin daha düşük yükleme sürelerine sahip olduğunu ortaya koymak mümkün.
Doğası gereği ölçümlemelerimizi hem düzenli hem de rastgele şekilde yapmamız gerekiyor. Düzenli şekilde yaptığımız ölçümlerle gözlediğimiz sistemin doğasını kayıt altına alırken, rastgele alacağımız örneklerle dönemsellikten kaynaklanabilecek etkilerden kurtulabiliyoruz. Örneğin iş çıkışı trafiğin çok yoğun olması kişilerde trafiğin her zaman yoğun olduğu algısını yaratabilirken, trafik gün içerisinde aslında oldukça sakindir.
GTmetrix Sonuçları
GTmetrix’den aynı web sitesinin aynı lokasyonda birkaç testini yaptığımızda ölçümlerin birbirlerinden önemli miktarda farklı olduğunu görüyoruz. Aşağıda size birkaç örnek göstermek istiyorum:
Burada yaptığımız ölçümler: 7.7, 4.4 ve 17.2 şeklinde
Bu ölçümlerden aklımızda birkaç soru canlanıyor:
- Bu ölçümlerden hangisi GTmetrix’e göre gerçek sayfa yükleme süresi?
- Eğer bu üç ölçümün ortalamasını alırsam gerçek yükleme süremi bulabilir miyim? (ortalamaları yaklaşık 10) Yazının sonunda bu sonucu karşılaştırabilirsiniz.
- Eğer başka üç ölçüm daha alırsam bu ölçümler önceki üç ölçümden ne kadar farklı olacak?
- 17.2 değeri tekrar eden bir değer mi? Yoksa bu değerle tesadüf eseri tek bir kere mi karşılaştık?
Ortalama ve Güven Aralığı
Ne kadar daha fazla ölçüm yaparsak ölçümünü yaptığımız sistemin doğasını da o kadar iyi anlayabiliriz. Veri aralığının sonlu mu yoksa sonsuz bir aralıkta mı dağıldığını görmekle başlayabilir, ölçümlerin zamana bağlı değişip değişmediğini kontrol edebiliriz. En önemlisi de güven aralığımızı ortalama etrafında azaltabilir ve gerçek ortalama değerimize yaklaşabiliriz. Bu örnekte ölçümlerimizi almak için Vancouver Kanada’yı GTmetrix’in varsayılan lokasyonu olarak seçtik.
Aşağıda gerçek yükleme süresini nasıl hesapladığımı görebilirsiniz:
İlk olarak GTmetrix’i kullanarak 16 kere aynı sitenin aynı lokasyondan ölçümünü gerçekleştiriyoruz.
- >Yükleme_süresi <- c(5.4,8.1,3.9,4.5,6.2,4.3,4.8,17.4,8.5,4.1,4.7,5.4,5.0,5.1,8.8,5.5)
Ortalama değer = 6.35625
Güven aralığı = 1.960 * Stdsapma(yükleme_süresi) / kök
; = 1.62777Bu ortalama değerimizin 6.35625 ± 1.62777 arasında olduğunu gösteriyor. Alt sınır ve üst sınır ise şu şekilde: 4.72848 ve 7.98402
Bu hesaplama sitemizin yükleme süresinin ortalamasının 4.72848 ve 7.98402 değerleri arasında olduğunu söylüyor.
Fakat ortalama henüz istediğimiz kadar hassas değil. Ölçüm yapmaya devam ediyoruz. 100. değere ulaştığımızda ortalama ve güven aralığını tekrar hesaplayabiliriz.
100. Ölçüm
Ortalamadeğer = 7.52
Güven aralığı = 1.06173
Burada daha küçük bir aralığımız olduğunu görüyoruz. 7.52 ± 1.06173
Gerçek ortalama değerimiz 6.45 ile 8.59 arasında, ölçümlere devam ederek aralığımızı küçültebiliriz fakat şimdilik bu kadarı yeterli. Burada dikkatimizi çeken bir diğer olgu ilk hesaplamamıza göre aralığın bir miktar kaymış olması. 16 ölçümden ulaştığımız ortalama 4.72 değerinin ortalamayı içine alma olasılığı kalmamış gibi görünüyor. Yaptığım bu ölçümlerden rahatlıkla söyleyebilirim ki 15 üzerindeki değerler de tekrar eden değerler. Aşağıdaki grafikte bunu görebilirsiniz:
Not: Site yükleme süresi dağılım: Bu web sitesi çoğunlukla 10’un altında sürelerde yüklenirken 10 ila 15 saniye arasında herhangi bir ölçüm kaydedilmiyor ki bu da kaynağını bilmediğimiz bir soruna işaret ediyor olabilir.
Bu sonucun yükleme sürenize yönelik çok daha iyi bir sonuç ortaya çıkardığını görebilirsiniz. Peki ortalama değer neden yükseldi? Çünkü ilk 16 değeri gözlediğimizde web sitesinin yüklenme hızına yönelik davranışını tamamen gözlemleyebilmiş değildik. 1 veya 2 günlük gözlemlerin ardından gerçek olgunun ne olduğunu görebildik.
Vancouver mı? Londra mı?
Aklıma gelen bir diğer soruysa; web sitesinin server lokasyonunun muhtemelen Londra’ya daha yakın olduğu ve yükleme süresinin lokasyona bağlı olarak değişip değişmeyeceğiydi.
Cevap yine ortalama ve güven aralığı içerisinde saklı.
Ortalama ve güven aralığını 16 ölçüm ile hesapladığımda:
Ortalama değer = 6.18125
Güven aralığı = 1.960 * Stdsapma(yükleme_süresi) / kök
; = 2.127653Bu ortalama değerimizin 6.18125 ± 2.127653; aralığında olduğunu gösteriyor. 4.053597 ve 8.308903
100.Ölçüm
Ortalamadeğer = 6.869
Güven aralığı = 0.9071042
Burada aralığımız çok daha küçük bir değere sahip 6.869 ± 0.9071042
Londra ölçümleri Vancouver ölçümlerine göre düşük sayfa yükleme süresi veriyormuş gibi görünüyor fakat örnek sayımız Londra’nın daha iyi yüklenme sürelerine sahip olduğunu söyleyebilmek için yeterli değil. Eğer iki ölçüm sonucu birbirlerinin güven aralıkları dışında kalabilseydi bunu söyleyebilirdik, örnek sayısını arttırarak bunu sağlamak ve yüksek ihtimalle Londra öçümlerinin daha düşük yükleme sürelerine sahip olduğunu ortaya koymak mümkün.