F
fenerli
Misafir
PHP, Web geliştiricileri için uzun zamandır favori bir programlama dili olmuştur. 10 yıllık büyümenin ardından, işbirliğinin çatısı, ekosistem ortaklığı ve dilin kendisinin büyüyerek yeni kullanıcılar kazandırması beklenmekte, dolayısıyla açık kaynak dili 2006’ya damgasını vuracak gibi görünüyor.
4,5 ve 6 versiyonlarının tamamının 2006'da pazarda olmasıyla PHP dilinin üç ayrı dalı arasında bir karmaşa beklenebilir. Dahası, 2006, geliştiriciler için online dil seçeneği olarak, PHP'nin .NET ve Java’ya meydan okumaya devam edeceği yıl olacaktır.
Netcraft verilerine göre, 22 milyondan fazla domain’de PHP kullanılıyor. SecuritySpace.com’un Kasım ayında yapılmış bir çalışmasına göre, incelenmiş tüm sağlayıcıların içinde %44 ile, PHP gerçekten en ünlü Apache Web sağlayıcı modülü durumunda. Bununla birlikte, başka bir ünlü açık kaynak dili olan Perl %11 ile PHP’yi takip ediyor.
PHP’nin Kısa Tarihi
Java gibi, PHP’de 2005’te 10. yılını kutladı. 10 yıl önce Rasmus Lerdorf PHP’yi "Kişisel Anasayfa Araçları" olarak çıkardığında, Java’dan farklı olarak, piyasaya sürülürken büyük gürültü koparmadı.
1997’de, iki İsrailli geliştirici Zeev Suraski ve Andi Gutmans açık gelişim diline hünerlerini katarak, PHP 3’ün yazımına yardım ettiler. Suıraski ve Gutmans, PHP’nin en önemli ticari sponsoru olan Zend Technologies’i de şekillendiren kişilerdir. Aynı zamanda bu ikili, 2000 yılında PHP 4 ve 2004 yılında PHP 5’in çıkışına yardım ettiler.
Fakat geliştiriciler, özellikle de açık kaynak geliştiricileri, PHP 5’te olduğu gibi, hiçbir zaman bir dilin en yeni versiyonu çıkarıldığı gibi üzerine atlamazlar.
Zend’in kurucularından biri olan Andi Gutmans, internetnews.com’a yaptığı açıklamada, PHP 5’in bu güne kadarki benimsenmesinden memnun olduğunu belirtti.
"Bizim için net olan şey şu ki, PHP 4’ü kullanan 20 milyon domain’iniz varken, bunların hepsinin hemen Web sitelerini ziyaret edip ellerindeki sürümü yükseltmeleri beklenemez, " diyor Gutmans. "Muazzam bir hız ve benimseme var, Zend müşteri tabanının hemen hemen %50’si PHP 5’i kullanıyor."
Ebay, PHP kullanıcılarına API Web Servislerini sağlıyor ve kullanıcıların PHP 4’ten 5’e geçtiklerini belirtti. Ebay misyoneri Adam Trachtenberg, değişimin aşamalı olduğunu belirtiyor.
"Bazı durumlarda, PHP 5’teki XML ve SOAP desteği PHP 4’tekine göre daha iyi olduğundan 5 bizim için daha iyi," diyor Trachtenberg.
PHP’de bu yılın başlarında yaşanan bir güvenlik olayı, PHP 4.x’in PHP 5.x’e göre daha yaygın olarak kullanıldığının ve desteklendiğinin düşünülmesine neden oldu. Bu olayda, PHP 4, PHP 5’e göre daha hızlı onarıldı.
Gelecek: PHP 6
PHP 6’nın, 2006’da bazı önemli yeniliklerle çıkması bekleniyor. Muhtemelen en önemli yenilik, nerdeyse en çok kullanılan dillerin tek bir karakter setine kodlanmasını sağlayacak bir kodlama şeması içeren Unicode olacak.
Ebay PHP’nin Unicode’u kapsamasıyla fiyatların yükseleceğini umut ediyor. Trachtenberg, bunun, geliştiricilerin eBay siteleri boyunca herhangi biriyle iletişim kurmalarını kolaylaştıracağını söylüyor. eBay’dan hiçbir resmi grubun PHP topluluğuna katılmamasına rağmen, geliştiriciler "PEAR/SOAP araç takımını geliştirmek için Zend ile çalışacak ve bu yüzden eBay’a da yardım edecek topluluğa bağışta bulunacak," diyor Trachtenberg.
Üç versiyon: Üç Misli Karışıklık Mı?
Bir yılda PHP’nin üç farklı versiyonu? Karışıklık için bir reçete gibi. Destekleyiciler pek öyle değil diyor.
Chicago merkezli büyük bir ISP olan Hostway, PHP’nin üç versiyonunu da desteklemeyi hedefliyor.
"Eski versiyonlara güvenen müşteriler tamamen terk edilmezken, PHP gibi yararlı teknolojilerin yeni versiyonlarını yüksekte tutmaya çaba harcarız," diyor bir Hostway sözcüsü. Ebay de PHP’nin üç versiyonu oluşunu bir sorun olarak görmüyor.
Gutmans üç versiyonun da piyasada oluşunun bir güç simgesi olduğunu öne sürüyor.
"Bu gerçekten insanları ellerindeki sürümü yükseltmeye zorlayan Microsoft’tan çok farklı," diyor Gutmans. "Sonunda doğal bir geçiş olacak ve çok fazla insan eski versiyonlara ilgisini kaybettiğinde, bazı noktalarda artık kullanılmayacak," diye devam ediyor.
"Fakat burda iyi olan şey, bu bir açık kaynak, bu yüzden eğer bir şirket uygulamalarını PHP 4 üzerine kurarsa, ve bunu önündeki on yıl boyunca kullanmak isterlerse, kendi kendilerine bakımını yapabilecekleri kaynak kodlara sahip olacaklar."
PHP: Başarının Formülü
"Bence başarımızın en önemli nedeni PHP’nin her zaman Web’in gelişimine odaklı olması ve her zaman Web geliştiricileri tarafından geliştirilmiş olmasıdır," diye açıkladı Gutmans. "Genel amaçlı yazılmış ve daha sonra Web üzerinde çalışmaya adapte edilmiş diğer dillerin aksine, PHP sadece Web için kurulmuştur."
Ayrıca, Gutmans, PHP kullanıcısı olan web geliştiricilerinden ve katkıda bulunanlardan oluşan büyük topluluğu büyük bir güç olarak belirtiyor.
Yeni beyan edilen PHP İşbirliği çatısını, destekleyiciler, PHP’nin gelecekteki başarısı için de bir yol olarak düşünüyorlar. Çatının ilk elemanlarının Ocak 2006’da ortaya çıkması bekleniyor.
"Bizi .NET ile aynı seviyeye taşıyacak gerçekten daha büyük bir topluluk oluşturmak için, diğer oyuncuları da PHP ekosistemine katmak zorundayız ki bu sayede onların çözümlerini de PHP dünyasına katmış oluruz," dedi Gutmans.
Gutmans J2EE'yi, daha doğrusu Sun'ın yeni markası ile Java EE'yi, PHP'nin birinci dereceden bir rakibi olarak görmemekte. Microsoft'un .NET platformunu ana rakip olarak görmekte.
"PHP’nin şu anda bulunduğu yerden çok mutluyum," diyor Gutmans. "Hedefim PHP’yi gerçekten birinci sınıf bir Web vatandaşı yapmak ve bence bunu başarmak üzereyiz."
4,5 ve 6 versiyonlarının tamamının 2006'da pazarda olmasıyla PHP dilinin üç ayrı dalı arasında bir karmaşa beklenebilir. Dahası, 2006, geliştiriciler için online dil seçeneği olarak, PHP'nin .NET ve Java’ya meydan okumaya devam edeceği yıl olacaktır.
Netcraft verilerine göre, 22 milyondan fazla domain’de PHP kullanılıyor. SecuritySpace.com’un Kasım ayında yapılmış bir çalışmasına göre, incelenmiş tüm sağlayıcıların içinde %44 ile, PHP gerçekten en ünlü Apache Web sağlayıcı modülü durumunda. Bununla birlikte, başka bir ünlü açık kaynak dili olan Perl %11 ile PHP’yi takip ediyor.
PHP’nin Kısa Tarihi
Java gibi, PHP’de 2005’te 10. yılını kutladı. 10 yıl önce Rasmus Lerdorf PHP’yi "Kişisel Anasayfa Araçları" olarak çıkardığında, Java’dan farklı olarak, piyasaya sürülürken büyük gürültü koparmadı.
1997’de, iki İsrailli geliştirici Zeev Suraski ve Andi Gutmans açık gelişim diline hünerlerini katarak, PHP 3’ün yazımına yardım ettiler. Suıraski ve Gutmans, PHP’nin en önemli ticari sponsoru olan Zend Technologies’i de şekillendiren kişilerdir. Aynı zamanda bu ikili, 2000 yılında PHP 4 ve 2004 yılında PHP 5’in çıkışına yardım ettiler.
Fakat geliştiriciler, özellikle de açık kaynak geliştiricileri, PHP 5’te olduğu gibi, hiçbir zaman bir dilin en yeni versiyonu çıkarıldığı gibi üzerine atlamazlar.
Zend’in kurucularından biri olan Andi Gutmans, internetnews.com’a yaptığı açıklamada, PHP 5’in bu güne kadarki benimsenmesinden memnun olduğunu belirtti.
"Bizim için net olan şey şu ki, PHP 4’ü kullanan 20 milyon domain’iniz varken, bunların hepsinin hemen Web sitelerini ziyaret edip ellerindeki sürümü yükseltmeleri beklenemez, " diyor Gutmans. "Muazzam bir hız ve benimseme var, Zend müşteri tabanının hemen hemen %50’si PHP 5’i kullanıyor."
Ebay, PHP kullanıcılarına API Web Servislerini sağlıyor ve kullanıcıların PHP 4’ten 5’e geçtiklerini belirtti. Ebay misyoneri Adam Trachtenberg, değişimin aşamalı olduğunu belirtiyor.
"Bazı durumlarda, PHP 5’teki XML ve SOAP desteği PHP 4’tekine göre daha iyi olduğundan 5 bizim için daha iyi," diyor Trachtenberg.
PHP’de bu yılın başlarında yaşanan bir güvenlik olayı, PHP 4.x’in PHP 5.x’e göre daha yaygın olarak kullanıldığının ve desteklendiğinin düşünülmesine neden oldu. Bu olayda, PHP 4, PHP 5’e göre daha hızlı onarıldı.
Gelecek: PHP 6
PHP 6’nın, 2006’da bazı önemli yeniliklerle çıkması bekleniyor. Muhtemelen en önemli yenilik, nerdeyse en çok kullanılan dillerin tek bir karakter setine kodlanmasını sağlayacak bir kodlama şeması içeren Unicode olacak.
Ebay PHP’nin Unicode’u kapsamasıyla fiyatların yükseleceğini umut ediyor. Trachtenberg, bunun, geliştiricilerin eBay siteleri boyunca herhangi biriyle iletişim kurmalarını kolaylaştıracağını söylüyor. eBay’dan hiçbir resmi grubun PHP topluluğuna katılmamasına rağmen, geliştiriciler "PEAR/SOAP araç takımını geliştirmek için Zend ile çalışacak ve bu yüzden eBay’a da yardım edecek topluluğa bağışta bulunacak," diyor Trachtenberg.
Üç versiyon: Üç Misli Karışıklık Mı?
Bir yılda PHP’nin üç farklı versiyonu? Karışıklık için bir reçete gibi. Destekleyiciler pek öyle değil diyor.
Chicago merkezli büyük bir ISP olan Hostway, PHP’nin üç versiyonunu da desteklemeyi hedefliyor.
"Eski versiyonlara güvenen müşteriler tamamen terk edilmezken, PHP gibi yararlı teknolojilerin yeni versiyonlarını yüksekte tutmaya çaba harcarız," diyor bir Hostway sözcüsü. Ebay de PHP’nin üç versiyonu oluşunu bir sorun olarak görmüyor.
Gutmans üç versiyonun da piyasada oluşunun bir güç simgesi olduğunu öne sürüyor.
"Bu gerçekten insanları ellerindeki sürümü yükseltmeye zorlayan Microsoft’tan çok farklı," diyor Gutmans. "Sonunda doğal bir geçiş olacak ve çok fazla insan eski versiyonlara ilgisini kaybettiğinde, bazı noktalarda artık kullanılmayacak," diye devam ediyor.
"Fakat burda iyi olan şey, bu bir açık kaynak, bu yüzden eğer bir şirket uygulamalarını PHP 4 üzerine kurarsa, ve bunu önündeki on yıl boyunca kullanmak isterlerse, kendi kendilerine bakımını yapabilecekleri kaynak kodlara sahip olacaklar."
PHP: Başarının Formülü
"Bence başarımızın en önemli nedeni PHP’nin her zaman Web’in gelişimine odaklı olması ve her zaman Web geliştiricileri tarafından geliştirilmiş olmasıdır," diye açıkladı Gutmans. "Genel amaçlı yazılmış ve daha sonra Web üzerinde çalışmaya adapte edilmiş diğer dillerin aksine, PHP sadece Web için kurulmuştur."
Ayrıca, Gutmans, PHP kullanıcısı olan web geliştiricilerinden ve katkıda bulunanlardan oluşan büyük topluluğu büyük bir güç olarak belirtiyor.
Yeni beyan edilen PHP İşbirliği çatısını, destekleyiciler, PHP’nin gelecekteki başarısı için de bir yol olarak düşünüyorlar. Çatının ilk elemanlarının Ocak 2006’da ortaya çıkması bekleniyor.
"Bizi .NET ile aynı seviyeye taşıyacak gerçekten daha büyük bir topluluk oluşturmak için, diğer oyuncuları da PHP ekosistemine katmak zorundayız ki bu sayede onların çözümlerini de PHP dünyasına katmış oluruz," dedi Gutmans.
Gutmans J2EE'yi, daha doğrusu Sun'ın yeni markası ile Java EE'yi, PHP'nin birinci dereceden bir rakibi olarak görmemekte. Microsoft'un .NET platformunu ana rakip olarak görmekte.
"PHP’nin şu anda bulunduğu yerden çok mutluyum," diyor Gutmans. "Hedefim PHP’yi gerçekten birinci sınıf bir Web vatandaşı yapmak ve bence bunu başarmak üzereyiz."
