SQL
ID AD MAAS } Kolon adı (field)
1 Kazım 10000 }
2 Metin 75000 } Kayıt (rows)
.. .. }
Kolon Kolon Kolon
Table : Database'de saklanan kolonların birleşiminden oluşan kümedir. Table'ın data tipi yoktur.
Row : Tek kayıt demektir.
Column : Table'daki kolon adına ait kayıtlardır. Örneğin, 'AD' kolonu demek 'AD' kolonuna girilen verilerin tümüdür.
Field : Kolon başlıkları ile kayıt başlığı olanlardır.
Primary Key : Unique + not lisanssız (Tek olmalı ve boş geçilemez.)
Foreign Key : Primary key gibidir. Fakat lisanssız değerler alabilir.
Table'lar ilişkisel veri tabanı(compact) olmalıdır. Tablolar arasında bir ilişki kurulmalıdır.
Oracle database'i ile kullanıcı arasında SQL_NET ilişki kurar. Protokoller belirlenir, bir isim altında konfigurasyonlar birleştirilir. Böylece database ismi tanımlanmasıyla ona ait tüm konfigurasyonlar oluşturulur.
RDBMS : Oracle'ın server tarafındaki protokoludür. Hızlı erişim sağlar. Güvenlik son derece güçlüdür. Client / server desteklidir.
TCP/IP : Oracle'ın server tarafındaki protokoludür.IP numaraları sayesinde client / server mimarisi iletişimi kurulur. RDBMS gibi ortak özellikler taşır.
Referantional : Tablolar arasındaki referansların belirtilmesidir. Bazen bir kolonun değerlerinin başka bir tablodaki kolonlardan veri laması gerekmektedir. bu durumda referans verilir.
Bir projeye başlarken şu aşamalar yapılır;
i.
ii. İyi bir analiz
iii.
iv. Analizin tablolara göre dizaynı ve aralarındaki ilişkiler
v.
vi. Akış şeması ve döküman hazırlanması
vii.
viii. Test edilmesi
ix.
x. Üretime geçilmesi
Database'e üzerinde giriş,değişiklik,silme vb. İşlemlersql ile olur. Tablolar fiziksel olarak gözükmezler. Database içinde saklıdırlar. Operatörler kullanılabilir.
Data Dictionary: Database'deki kullanıcılar, yaratılan tablolar vb. Nesneler hakkında detaylı bilgiler bulunan tablodur. Belli başlı fonksiyonlarla ulaşılabilir.
SQL : Tablolar arasında iletişim kurar, sorgulama yapar.
SQL *Plus : Ek olarak bloklar oluşturulabiliyor. Mantıksal döngüler ve komutlar oluşturulabiliyor. IF, FOR vb.
PL / SQL : Server'a bağlanıp insert, update, delete vb. Database üzerinde direkt işlemler yapılabilir. Database'e en hızlı ulaşım ve sorgulama biçimidir.
Yazılan komutlar bufferda işlem yapar. O yüzden her yeni komut yazıldığında önceki komutu siler.
Yazılım kontrolu(syntax) her satırın sonunda kontrol edilir.
Çeşitli formatlarla çıktı alınabilir.
Direkt komut sonunda sonuç alınır.,
Select ile data okunur.
İnsert, update,delete (DML) ile var olan bir tablo üzerinde değişiklikler yapılabilir.
Create,alter,drop,rename, truncate(DDL) ile yapısal değişiklikler yapılabilir.
Commit,rollback,savepoint (tranaction) ile yapılan işleri onaylar veya geri alır, iptal edilebilir.
Grant,revoke (DCL) ile objelerin kullanılmasına hak vermek veya geri almak içindir. Güvenlik kurulur.
Exit (^D) ile SQL'den çıkış sağlanır. Böylece yapılan işlemler iptal olur.
NOT: Tnsnames.ora Database hakkında bilgiler bu dosyada saklıdır.
Listener.ora Server tarafında bulunan config dosyasıdır.
NOT: Komut yazılımdaki köşeli parantezler o alanın zorunlu olmadığını belirtir. {} işaretleri o alan için birden fazla değer alacağını gösterir. Büyük harf yazılanlar oldugu gibi yazılır. Küçük harf yazanlar açıklamadır.
________________________________________
SQL de değişken tanımlamak
DESC tablo_adı;
Kolon tiplerinden bazıları;
NUMBER(rakam,ondalık) Sayısal ifadelerdir. Rakam alanı sayının max alabileceği tamsayı kısmını verir. Ondalık alan ise max. decimal değerini verir.
VARCHAR2(sayı) Karakter ifadelerdir. Sayı ile belirtilen alan, max. karakter sayısıdır.
DATE Tarih ve saat ifadeleridir. Ülke kodu desteğiyle çeşitli formatlarda databasede tutulurlar.
CHAR(sayı) Karakter ifadesidir. VARCHAR2den tek farkı databasede saklanma şeklidir. Max 255 karakter alabilir. Sayı ile belirtilen alan, max. karakter sayısıdır.
________________________________________
SELECT komutu
Select komutu ile database'den istenilen kriterlere göre veri getirlir.
Yazılımı:
SELECT [DISTINCT] {*,column [alias] , .}
FROM Tablo
[WHERE koşullar]
[ORDER BY {column,expr} [ASC|DEXC] ] ;
SELECT :Seçilen kolonları alır.
DISTINCT :Belirtilen kolondaki aynı değerlere sahip verilerden sadece birini alır. Örneğin personel kodu xxx olanın personel adı gibi.
alias :Kolon adlarının daha açık olması için tanımlanır.
FROM table :Belirtilen tabloyu açar.
WHERE :Belirli kriterler koşullar oluşturulur. Tablolar arasında birleştirmeler yapılabilir.
ORDER BY :Seçilen kolona göre sıralı kayıt getirir.
ASC :Artan sırada listelenir. Varsayılan budur.
DESC : Artan sırada listelenir. Varsayılan budur.
* : Tüm kolonlar seçilmiş anlamındadır.
Listelemede rakamlar sağa yanaşık, karakterler sola dayalı gözükür. Kolon adları büyük harf görüntülenir.Aritmatik işlemler kullanılabilir (+,-,/,*). Örneğin;
Select maas+maas*0.10 From Personel_Table;
Bazen bir matematiksel işlemler daha uzun veya daha karmaşık olabilir. Fonksiyon tanımlayarak kolona sorgulatıp bir sonuç üretebiliriz. Matematiksel işlemlerde öncelik sırası;
i.
ii. Parantezler (,)
iii.
iv. *,/,+,-
v.
vi. soldan sağa doğru öncelik sırası,
şeklindedir.
Column Alias : Kolon başına açıklayıcı isim verilebilir. Tırnak işaretleri (") ile açıklayıcı kelime belirtilir. Tek kelime için " işareti kullanılmasada olur. Örneğin;
Select ad AS "Adı" From Personel_Table;
Concatenation Operator: Birden fazla stringi veya kolonu yan yana birleştirip listelemek için kullanılır. İfadeler string olmalıdır. Zaten karakter ve tarih formatındaki değerler tırnak( ' ) işaretleri içerisinde belirtilir. Örneğin;
Select ad||' ' ||soyad AS "Adı Soyadı" From Personel_Table;
lisanssız : Değeri hiç girilmeyen kolonlar lisanssız değerini alırlar. lisanssız sıfır veya boşluk karakteri değildir. Yokluk demektir. Bir rakam ile lisanssız değer üzerinde matematiksel işlemler yapılamaz.
NVL Fonksiyonu: lisanssız değeri yerine yeni değer atar. Alan tipi ne turde ise alacağı değer o türde olmalıdır.
Yazılımı:
NVL (lisanssız_değeri_alan,yeni_değer)
Örneğin;
NVL(Maas,0); Maas kolonundaki lisanssız değerlerin yerine sıfır atar.
veya NVL(Ad,' '); Ad kolonundaki lisanssız değerlerin yerine bos karakter atar.
En önemli kullanım amacı hesplamalara işlemin yarıda kesilmesini engellemek içindir. Örneğin maasa zam miktarı eklensin. Ama bazı personele zam yapılmadığı varsayılırsa bu kişiler icin zam kolon değeri lisanssız'dur. Buna göre;
SELECT maas+NVL(zam,0) From Personel_Table;
Tab : Tüm tabloların adlarının saklandığı alandır. Örneğin tüm tabloların listesini vermek için aşağıdaki iki yazılımı da kullanabiliriz.;
Yazılımı;
SELECT * From Tab;
SELECT table_name From user_tables;
Desc : Tablonun kolonlarının adlarını, kolonların tipini ve lisanssız değer alıp alamayacağı durumlarını gosterir.
________________________________________
Order by komutu
ORDER BY : Seçilen kolona göre sıralama yapar. DESC artan sırada, ASC azalan sırada listeler. lisanssız değerler sıralamaya alınmazlar. Örneğin azalan sırada ada gore liste alınsın;
SELECT ad,soyad FROM Personel_Table ORDER BY ad DESC;
Eğer kolonlar birden fazla ise kolon numarası ile de tanım belirtilebilir;
SELECT ad,soyad FROM Personel_Table ORDER BY 1 DESC;
Eğer birden fazla kolona göre sıralama yapılmak istenirse, önce yazılan kolon baz alınarak diğer kolona göre sıralı listeler.
SELECT ad,soyad FROM Personel_Table ORDER BY 1,2 DESC;
Where komutu
WHERE : Sorgulamaları sınırlandırmak amacıyla koşullar konulur. Örneğin departmanı 38 kodlu personel listesi;
SELECT ad ||' ' ||soyad FROM Personel_Table WHERE Dept_Id=38;
<,>, >=, <= gibi karşılaştırma karakterleri kullanılabilir. Bunlar dışında bazı SQL operatörleri ile daha rahat koşullar konulabilmektedir.
Between komutu
BETWEEN Min AND Max: Belirtilen Min. ve Max. değerler arasında değer alabilir. Yani belirtilen iki değer arasında değerler alır. Örneğin yaşı 18 ile 30 arasındaki personeller;
SELECT ad ||' ' ||soyad FROM Personel_Table
WHERE yas BETWEEN 18 AND 30;
________________________________________
IN komutu
IN (liste) : Liste olarak tanımlanan değerleri alır. Yani bir şekilde OR ifadesine denktir. Örneğin yaşı 18, 25 ile 30 olan personeller;
SELECT ad ||' ' ||soyad FROM Personel_Table
WHERE yas=18 OR yas=25 OR yas=30;
Veya
SELECT ad ||' ' ||soyad FROM Personel_Table
WHERE yas IN(18,25,30);
________________________________________
Like komutu
LIKE : Benzerlik vermek için kullanılır. '%' karakteri tum karakterler yerine geçer. '_' karakteri ise tek karakter yerine geçer. Sadece _ işaretini çıkarmak için ' \_ ' işareti kullanılır. Küçük büyük harf ayrımı vardır.
'%t' t harfiyle başlayanlar.
'%t%' t harfi geçen tüm kayıtlar.
'B_K%' B baş harfi ile başlayan ve 3. Harfi K olan tüm kayıtlar.
karakterleri arasında değer girilirse kolon içinde Örneğin soyadı 'M' ile başlayan personeller;
SELECT ad ||' ' ||soyad FROM Personel_Table
WHERE soyad LIKE ' M% ' ;
Is lisanssız komutu
IS lisanssız : Kayıdın lisanssız olup olmadığını kontrol eder. Örneğin maaşı lisanssız olan kayıtları listelesin;
SELECT ad ||' ' ||soyad FROM Personel_Table
WHERE maas IS lisanssız ;
NOT : Belirtilen koşulun tam ters koşulunu verir. Örneğin maaşı lisanssız olmayan kayıtları listelesin;
SELECT ad ||' ' ||soyad FROM Personel_Table
WHERE maas IS NOT lisanssız ;
________________________________________
SQL *Plus Üzerinde Sorgu Hazırlanmasında Kullanılacak Yardımcı Komutlar
Sql komutları sadece hafızada tutulurlar. İşletilen her komut hafıza tutulur. O yüzden kullanıcının işini kolaylaştırmak için bazı ek komutlara ihtiyaç duyulmuştur.
Sql Plusa girmek için komut satırında şu şekilde girilir;
SQLPLUS [kullanıcı adı [/şifre [@Database]]]
A[PPEND] Text Satır sonuna kelime ekler.
C[HANGE] /eski/yeni eski text yerine yeni text ekler. Yeni alanı boş bırakılırsa eski alan olarak belirtilen text silinir.
CL[EAR] BUFF[ER] SQL hafızasındaki tüm satırları siler, hafızayı boşaltır.
DEL Aktif olarak bulunduğu satırı siler. Satır no belirtilirse o satırı siler.
I[NPUT] Text Satır arasına Text ifadesiyle belirtilen cumleyi ekler.
L[IST] Hafızadaki tüm satırları listeler.
L[IST] m n Sadece m ile n arasındaki satırları listeler.
R[UN] Hafızadaki SQL satırını çalıştırır. Aynı işlevi "R,r,/, ; " karakterleride yapar.
n Text n satırındaki cümleyi Text ifadesi belirtilen alana yazılan cümle ile değiştirir.
0 Text Bulunduğu satırdan bir önceki satıra yeni alan açar ve texti oraya ekler.
SAVE Dosya Hafızadaki komutu belirtilen dosya adı altında saklar.
GET Dosya Belirtilen dosyayı hafızaya yukler.
START Dosya Belirtilen dosyayı direkt çalıştırır. Hafızaya yuklemez. @ işaretide aynıdır.
ED[IT] Dosya Belirtilen dosyayı bir editör içinde açar.
SPOOL Ekranda yapılan her türlü işi dosyaya atar. SPOOL OFF ile dosyaya kayıt işlemini durdurur.
EXIT SQLden çıkış sağlar.
HELP Komut Belirtilen komut için açıklayıcı bilgi verir.
________________________________________
SQL Plus Fonksiyonları
Fonksiyonlar sayesinde;
Datalar üzerinde hesap yapabilir,
Datalar üzerinde değişiklikler yapılabilir,
Grup oluşturularak bu kayıtlar için kullanılabilir.
Tarih datası çeşitli formatlarda görüntülenebilir,
Kolon tipleri değiştirilebilir.
İç içe fonksiyonlar tanımlanabilir. Öncelikle içteki fonksiyon çalışır. Çıkan sonuca göre dıştaki fonksiyon işlem görür.
Sys.Dual : Oracle databaseinde bulunan tek kolon ve tek satırdan oluşan bir tablodur. Belirli bir tablodan değerler almadan fonksiyonların kullanılması gerektiginde bu tablo kullanılır.
________________________________________
Karakter Fonksiyonları
LOWER(Text) : Text olarak belirtilen alanı küçük harfe çevirir.
UPPER(Text) : Text olarak belirtilen alanı büyük harfe çevirir.
INITCAP(Text) : Text olarak belirtilen alanın baş harfini büyük diğerlerini küçük harfe çevirir.
CONCAT (Text1,Text2) : Text1 olarak belirtilen alan ile Text2 alanını birleştirir. || simgeside aynıdır.
SUBSTR(Text,m,n) : Text alanının m. karakterinden itibaren (m. karakter dahil) n kadar karakter alır.
LENGTH(Text) : Text alanın karakter uzunluğunu sayısal olarak verir.
NVL(KOLON,DEĞER) : Kolonun aldığı değer lisanssız ise değer alanında belirtilen değeri verir.
________________________________________
Karakter Fonksiyonları
LOWER(Text) : Text olarak belirtilen alanı küçük harfe çevirir.
UPPER(Text) : Text olarak belirtilen alanı büyük harfe çevirir.
INITCAP(Text) : Text olarak belirtilen alanın baş harfini büyük diğerlerini küçük harfe çevirir.
CONCAT (Text1,Text2) : Text1 olarak belirtilen alan ile Text2 alanını birleştirir. || simgeside aynıdır.
SUBSTR(Text,m,n) : Text alanının m. karakterinden itibaren (m. karakter dahil) n kadar karakter alır.
LENGTH(Text) : Text alanın karakter uzunluğunu sayısal olarak verir.
NVL(KOLON,DEĞER) : Kolonun aldığı değer lisanssız ise değer alanında belirtilen değeri verir.
________________________________________
Sayısal Fonksiyonları
ROUND(Sayı,m): Sayı alanına girilen rakam, m olarak belirtilen ondalık kadar yuvarlar. Örneğin; ROUND(45.923,2) 45.92
ROUND(45.923,0) 46
ROUND(45.923,-1) 50
ROUND(45.951,2) 45.92
ROUND(45.929,2) 45.93
TRUNC(Sayı,m): Sayı alanına girilen rakam, m olarak belirtilen ondalık kadar sondan keser.
TRUNC(54.923,2) 45.92
TRUNC(54.923,-1) 40
TRUNC(54.929,2) 45.92
MOD(m,n) : m sayısı n sayısına bolundugunde kalan rakamı bulur.
________________________________________
Zamansal Fonksiyonları ve İşlemleri
Tarih + sayı Tarihe sayı kadar gun ekler.
Tarih - sayı Tarihe sayı kadar gun çıkarır.
Tarih - Tarih İki tarih arasındaki gün farkını sayısal olarak verir.
Tarih + sayı / 24 Tarihe sayı kadar saat ekler.
SYSDATE Sistem tarihini verir. Oracleın varsayılan tarih formatı DD-MON-YY şeklindedir. Üzerinde aritmatiksel işlemler yapılabilir.
MONTHS_BETWEEN(tarih1,tarih2) İki tarih arasını ay olarak bulur.
ADD_MONTHS (tarih,n) Tarihe n kadar ay ekler.
NEXT_DAY(tarih,' gün' ) tarih'den sonraki günün ilk tarihini verir.
LAST_DAY(tarih,' gün' ) tarih'den önceki günün ilk tarihini verir.
ROUND(tarih[,' fmt '] ) tarih'I belirtilen formata göre aya veya yıla göre yuvarlar.
TRUNC(tarih[,' fmt '] ) tarih'I belirtilen formata göre aya veya yıla göre keser.
________________________________________
Çevirme Fonksiyonları
TO_CHAR(Sayı,[fmt]) : Girilen tarih veya sayıyı karakter tipine çevirir.
Tarih parametreleri;
YYYY Yılı rakamsal olarak gosterir.
YEAR Yılı yazısal olarak verir.
BC Millattan once ve sonrası icin zaman verir.
MM Ayı rakamsal olarak gösterir.
MONTH Ayı yazısal olarak verir. Belirtilen ülkenin tarih yazısıyla
verir.
MON Ayı yazısal sadece ilk 3 harfini verir. Belirtilen ülkenin tarih
yazısıyla verir.
RM Ayı roma rakamıyla gösterir.
DD Günü rakamsal olarak gösterir.
DAY Günü yazısal olarak verir.
Sayısal parametreleri;
9. Rakamdır.
1. Sıfır rakamı verir.
$ Rakamın başına $ işareti koyar.
. Ondalık haneye ayırır.
, Rakamı 3er hane ayırarark aralarına virgül koyar.
MI Negatif sayılar için sonuna itareti koyar.
Örneğin " x nolu kişi xxx'dir." Formatında ekrana liste oluşturalım (id number);
SELECT TO_CHAR(id) || ' nolu kisi ' ||name||'dir.'
Örneğin sistem tarihini DD-MM-YYYY olarak gösterelim;
SELECT TO_CHAR(sysdate,' DD-MM-YYYY')
Örneğin sistem zamanını HH:MI olarak gösterelim;
SELECT TO_CHAR(sysdate,' HH:MI' )
TO_NUMBER (Karakter) : Girilen karakteri sayısal ifadeye çevirir.
TO_DATE(char, [fmt]) : Girilen karakteri belirtilen formatta tarih formatına çevirir.
Örneğin tarih kolonundaki değerleri, 7 /11/1998 tarihine eşit olanların listesini oluşturalım. Ama kolon değerleri string olarak ayın uzun ad, günü ve yılı sayısal olarak kayıtlıdır. Bu sorunu çözmek için kullanılır;
SELECT no, maas
FROM Personel
WHERE MAAS_TARIH=TO_DATE('KASIM 7, 1998', 'Month dd,YYYY')
________________________________________
Tablolar Arasında İlişki Kurulması (JOIN)
* Birden fazla tabloyla ilişki kurularak ortak sorgulama yapılmasıdır. Tabloları belli bir ortak kolona göre birleştirmek için join yöntemi kullanılır. Bunun için öncelikle tablolardaki kolonlar aynı tipte ve aynı büyüklükte olmalıdır.
Yazılımı:
SELECT table1.kolonları,table2.kolonları
FROM table1, table2
WHERE table1.kolon1=table2.kolon2
İki tabloyu birleştirmek için iki tabloda ortak bulunan kolonları where kotulu içinde etitleriz.
Örneğin personel adı ve bulunduğu departman listesi icin;
SELECT a.*,b.*
FROM personel a , departman b
WHERE a.dept_id=b.dept_id
Böylece personel tablosundan personel adı ve soyadı, departman tablosundan departman adı bilgisi getirilir.
* Bazı durumlarda tablo birleştirme koşulu bir aralık şeklinde oluşabilir. Yani tabloları birleştirirken anahtar sahaların belirli bir aralığı seçilebilir.
SELECT table1.kolonları, table2.kolonları
FROM table1, table2
WHERE table1.kolon1 BETWEEN table2.min2 AND table2. max2
* (OUTER JOIN) Bir diğer durumda tablodaki verilerin değerleri lisanssız olabilir. Fakat biz lisanssız değerlere sahip olanlarıda birlerştirmek istersek eksik olan tablonun yanına (+) işareti eklenir.
SELECT table1.kolonları, table2.kolonları
FROM table1, table2
WHERE table1.kolon1 (+) = table2.kolon2
* (SELF JOIN) Bir başka durumda aynı tablodaki kendi içindeki kolonlar arasında ilişki kurulabilir. Bazı durumlarda kolonlardaki değerleri eşit olma durumlarına göre sorgu düzenlenebilir.
SELECT table1.kolonları
FROM table1 a, table1 b
WHERE table1.a = table1. b
________________________________________
Grup (GROUP) Fonksiyonları
Bazen belli bir koşula uygun belli bir topluluk için sorgu kurulabilir. Bu durumda grup işlemi yapılır. Örneğin departmanlara göre grup oluşturulup o departmandaki personel sayısı hesaplanabilir. Grup fonksiyonları sadece grup ifadeleriyle kullanılabilir.
Yazılımı:
SELECT kolonlar, grup fonksiyonları
FROM table
[WHERE kotul]
[GROUP BY grup_kolonu]
[HAVING group_kotulu]
[ORDER BY kolon]
GROUP BY satırı ile kolonlar üzerinde küçük gruplar oluşturulur.
HAVING satırı ile bu oluşturulan grup için grup koşulları tanımlanabilir. Where koşulundan farkı WHERE kayıt üzerinde koşul koyar, HAVING ise sadece grup kayıtları üzerinde koşul konabilir ve grup fonksiyonları kullanılabilir.
AVG(Kolon) : Belirtilen kolonun ortalamasını bulur.
COUNT(Kolon) : Belirtilen kolonun kayıt sayısını bulur. Count(*) ile o grupta oluşturulan kayıt sayısı hesaplanır. lisanssız değerler için nvl fonksiyonu kullanılır. Çünkü kolon içindeki lisanssız değerler işleme alınmaz.
MAX(Kolon) : Belirtilen kolondaki kayıtların değerlerinin maksimum değerini bulur. Sayısal, karakteristik veya tarihsel olarak kendi içinde sıralama yapabilir.
MIN(Kolon) : Belirtilen kolondaki kayıtların değerlerinin minimum değerini bulur. Sayısal, karakteristik veya tarihsel olarak kendi içinde sıralama yapabilir.
SUM(Kolon) : Belirtilen kolondaki kayıtların değerlerinin sayısal toplamını bulur.
VARIANCE(Kolon) : Belirtilen kolondaki kayıtların değerlerinin matematiksel varyansını bulur.
Örneğin bir personel listesindeki departmanların ayrı ayrı departman içindeki personelin max ve min maas alan kişilerin maaslarını isteyelim;
SELECT Departman_id, MAX(Maas) , MIN(maas)
TABLE Personel
GROUP BY Departman_id
Veya 38 nolu departmandaki personel sayısını bulalım;
SELECT COUNT(*)
TABLE Personel
WHERE Departman_id = 38
Veya tüm departmanlardaki maaşlarının ortalaması 80.000.000 den büyük olanların listesini oluşturalım;
SELECT Departman_id, AVG(Maas)
TABLE Personel
GROUP BY Departman_id
HAVING AVG(maas) > 80000000
Bazı durumlarda iç içe grup oluşturulması istenebilir. Bu durumda şu şekilde yazılır.
GROUP BY Kolon1, Kolon2 ,
Örneğin Departman adına ve personel yasına göre grup oluşturalım.
SELECT Departman_id, Yas
TABLE Personel
GROUP BY Departman_id, Yas
________________________________________
Altsorgular(SUBQUERY)
Subquery, bir sorgu oluşturulurken, bu sorguya ait kriterleri başka bir sorgu belirleme durumudur. Kısaca sonucu bilinmeyen koşullar olduğunda bu yöntem kullanılır.
Yazılımı:
SELECT ..
FROM
WHERE kolon=( SELECT
FROM .
WHERE .)
Select cümlesi parantes içinde tanımlanır. = koşulu kondu ise select cümlesi tek değer döndürmek zorundadır. Eğer birden fazla değer için koşul konulması gerekirse " in, not in " kelimesi kullanılır. Tek kayıt döndüğünde = yerine >,>=, <, <=, <> kontrol ifadeleride kullanabiliriz. Bir önemli nokta da koşula eşitlenecek değer 2. Select cümlesi içindeki kolon değerine eş olmalıdır. Yani tipleri eşit olmalıdır.
Subquery sorgulama tekniğinde order by kullanılamaz.
Having grup kotulu içinde select cümlesi kullanabiliriz.
Örneğin;
1. sorgu : Kazım' ın departman numarası kaçtır?
2. SELECT dept_id,name
FROM Personel
WHERE name='Kazım'
3. sorgu : Departman numarası 38 olan kişilerin listesinden adı kazım olan var mı incele?
4. SELECT dept_id,name
FROM Personel
WHERE dept_id=38
5. sorgu : Bu iki sorgunun birleşimi istenirse, yani departmanı 38 olan kazım adlı personel bigisi ?
SELECT dept_id,name
FROM Personel
WHERE dept_id=( SELECT dept_id
FROM Personel
WHERE name='Kazım')
________________________________________
Çalışma Anında Sorguya Dışarıdan Değer Alma
Bir sorgu oluşturulurken bazen bazı alanların değerleri değişkendir. Bu yüzden sorguya dışarıdan değer girilmesi ve bu değere göre bir sorgu oluşturulması gerekir. Bunun için anahtar kelimenin başına & karakteri getirilir.
Örneğin istenilen departmankoduna göre personelin adı ve soyadı listeleyelim;
SELECT ad,soyad
FROM Personel
WHERE Dept_id = &Departman_kodu
Ekran:
Departman_kodu için değer gir: 38
eski 1: select ad,soyad from Personel where Dept_id = &Departman_kodu
yeni 1: select ad,soyad from Personel where Dept_id = 38
Eğer sorgu yazılımı sorunlu ise bu giriş yapıldıktan sonra anlaşılır ve kesinlikle girilen değer kolon tipine eş olmalıdır. Örneğin &anahtar_kelime şeklinde tırnak arasında belirtilmişse giriş olarak sadece text değer girilir. Ama &anahtar_kelime tırnak içinde belirtilmemişse giriş yapılırken tırnak içinde giriş yapılmalıdır. Birden fazla &anahtar_kelime tanımlanırsa sırayla sorgu sorulur ve tüm değerler girildikten sonra sorgu oluşturulur. Eğer where koşulunda &anahtar_kelimesi kullanılmışsa giriş yapılırken matematiksel koşul şeklinde giriş yapabiliriz.
Eğer anahtar kelimenin başına && konulursa sorgu sırasında sadece bir kerelik sorgu sorulur. Bundan sonra anahtar kelimenin değeri ilk girilen değer olarak geçerlidir.
DEFINE değişken=değer : Belirtilen değişkene karakter atanır.
ACCEPT : Kullanıcıya açıklayıcı mesaj verilerek istenilen tipte veri girişi yapılması sağlanır. & işaretiyle yapılan işlemin daha kontrollu şeklidir.
Yazılımı :
ACCEPT değişken [datatipi] [ FORMAT ] [PROMPT text] [HIDE]
Değişken Giriş yapılacak verinin değerinin tutulduğu anahtar kelimedir.
Datatipi Girişi yapılacak verinin veri tipidir.
FORMAT Giriş yapılacak verinin giriş düzeni sağlanır. Örneğin rakam için 9999 (4 haneli sayı) , karakter için A10 (10 karakterlik yer) .
PROMPT Kullanıcıya gireceği değer için açıklayıcı mesaj görüntüler.
HIDE Giriş yapılırken verinin görüntülernmeden giriş yapılması sağlanır. Örneğin şifre girişlerinde.
Örnekler;
ACCEPT adi PROMPT Adınızı giriniz:
ACCEPT yas NUMBER PROMPT Yaşınızı giriniz:
ACCEPT yil NUMBER FORMAT 9999 PROMPT Bulunduğunuz yılı giriniz:
ACCEPT sifre CHAR PROMPT Tifrenizi giriniz: HIDE
Örnek: Personel adına göre personel bilgilerini gösterelim. Bunun için bir .sql uzantılı dosyada yazalım. Bu programı start ile çalıştıralım.
Ornek.sql
SET ECHO OFF
ACCEPT adi PROMPT Adınızı Giriniz:
SELECT * FROM Personel
WHERE UPPER(Personel.ad) LIKE UPPER(&adi)
/
SET ECHO ON
Start Ornek.sql yazılarak sql çalıştırılır.
Bazen parametre girişlerini daha başlangıçta vermek istenirse;
Start Dosya_adı Parametreler,
Örneğin yukarıdaki örnek için Start Ornek Kazım
________________________________________
Tabloların Yaratılması
Databasede verilerin saklanması amacıyla tablolar yaratılır. Tablo yaratabilmek için o kullanıcının buna yetkisi olmalıdır. Aynı zamanda limitsiz tablespace hakkına sahip olmalıdır.
Yazılımı :
CREATE TABLE [kullanıcı.]table
(kolon datatipi(boyutu) [DEFAULT değer]
[CONSTRAINT constraint_name] constraint_type]
[table_constraint]
[PCTFREE integer] [PCTUSED integer]
[TABLESPACE tablespace] [STORAGE storage_clause]
[CACHE]
[ENABLE enable_clause]
[DISABLE disable_clause]
[AS subquery]
Kullanıcı Tablonun yaratıcısıdır. Onun sahip olduğu haklara ve mekana sahiptir.
Kolon Tablonun kolon adlarını belirler. Bir tablodaki kolon sayısı 1-254 arasında olmalıdır.
Datatipi Bir kolonun veri tipini belirler.
Varchar2(boyut): Boyut ile belirtilen max miktar kadar karakterdir.Max
değeri 2000dir.
Char(boyut) : Boyut ile belirtilen max miktar kadar karakterdir.Max.
değeri 255dir.
Number : e38 e kadar olan tüm sayısal değerlerdir.
Number(m,n) : m kadar (max e38) sayının n kadar ondalık alan için
değer alır.
Date : Tarih ve saat değerlerini bir tutar.
Boolean : Mantıksal ifadeleri saklar. Yani doğru ise True,
yanlış ise false.
Long : Max 2GB a kadar büyük olan alanlar için yer tutar.
Raw : Grafiksel yapıdaki veriler için tanımlanır.
DEFAULT Herhangi bir kolona değer girilmezse, direkt olarak değer atamaya yarar. Girilen değerin veri tipi ile aynı olması gerekir.
CONSTRAINT O kolon için daha açıklayıcı olması açısından ve yapısı açısından kullanılır.
table_constraint O tablo için daha açıklayıcı olması açısından belirtilen etikettir.
PCTFREE Tablo üzerinde yapılan kayıt güncelleme işlemleri için, kayıt bloklarındaki ayrılacak rezervasyon yüzde değeridir. 1-99 arasında bir tamsayıdır. 0, tüm bloklara yeni kayıt girişine izin verilir. Varsayılan değer 10dur. Yani güncelleme için her bloğun %10unu rezerve eder. Geri kalan %90nını ise yeni kayıt girişlerine ayırır.
PCTUSED Tablonun her veri bloğu için Oraclenin koruduğu, kullanılmış alanın min yüzdesini verir. 1-99 arasında bir tamsayıdır.Varsayılan değeri 40dır. Verilen parametre değerinin altına düşek blok için, yeni kayıt girişi seçimliktir. PCTFREE+PCTUSED <100 olmak zorundadır.
TABLESPACE Oracleın tabloyu yaratacağı tablo boşluğunu belirler. Eğer tanımlanmazsa çalışılmakta olan kullanıcının tablo boşluğunda yaratılır.
STORAGE Tablonun depolama karakteristiğini belirler. Büyük tablolarda perfonmans düzenleyici olarak kullanılır.
CACHE Tablo üzerinde arama yapılırken, hafıza cachenin en çok kullanılanlar üzerinde yer almasını sağlar.
ENABLE Bütün sınırlamaları geçerli kılar.
DISABLE Bütün sınırlamaları iptal eder.
AS query Tablo yaratılırken, alt sorgu aracılığı ile geriye döndürülen satırlar tabloya yerlettirilir.(insert)
________________________________________
Data Dictionary
Database ile ilgili her türlü bilgiyi buraya atar. Buradan verilere ulaşabiliriz. Kullanıcılar, tablolar, indexler, constraintsler vb. birçok açıklayıcı bilgiler tutulur. Bütün tablo ve viewerların adlarını ve açıklamalarını görnek için ;
SELECT * FROM Dictionary;
Dictionarynin yapısını görmek için;
DESC dictionary
İsim Tip
-------------------- --------------------------
TABLE_NAME VARCHAR2(30)
COMMENTS VARCHAR2(2000)
Dictionaryde bulunan objelerden bazıları;
User_tables Hangi kullanıcı ile login olundu ise o kullanıcıya ait tabloları listeler.
All_tables Bütün kullanıcıların yarattığı tabloları listeler.
Dba_tables Database ile ilgili her türlü tablolar listelenir.
V$_tables Systemin performansını ölçmek için tutulan bilgilerdir.
V$_librarycache Cachein yeterli olup olmadığını anlamak için bakılır.
V$_rollstat Rollback segmentinin yeterli olup olmadığını anlamak için bakılır.
Örnek : Login sifresiyle giren kullanıcının yarattığı tabloların listesini alalım;
SELECT table_name FROM user_tables
Örnek: Tüm obje isimlerinin listesini alalım;
SELECT object_name FROM user_objects
________________________________________
Database Üzerinde Transaction Kontrol Komutları
Transaction, datanın tutarlı şekilde korunmasını sağlayan yöntemdir. Database üzerinde kayıt yapma , silme, düzeltme vb. işlemlerin yapılabilmesi için aşağıdaki komutlara ihtiyaç vardır;
INSERT INTO : Tabloya yeni bir kayıt eklenmesini sağlar.
Yazılımı;
INSERT INTO table [(kolon1, kolon2, )] VALUES (değer1, değer2, )
Kolon Tablonun kayıt yapılacağı kolon adlarını belirler. Bir tablodaki kolon sayısı 1-254 arasında ve o tabloda var olmalıdır.
Değer O kolon için alacağı değer verilir. Kolon tipiyle aynı olmalıdır. Eğer kolon adları belirtilmezse değerler kolon sırasına göre değer almalıdır. Değerlere sysdate, user vb. hazır fonksiyonlar aktarılabilir. Eğer bir alana değer verilmesi istenmiyorsa, yani boş değer verilmesi isteniyorsa lisanssız değeri verilir.
Örnek: Personel tablosuna yeni bir personel giriti yapalım;
INSERT INTO personel (ad,soyad,maas,ayrilma_tarihi,kayit_giris_tarihi)
VALUES (Kazım,Sarıkaya,400000000,lisanssız,SYSDATE)
Aynı örnek için kolon sırasını bildiğimiz düsünülürse şu şekildede yazılabilir;
INSERT INTO personel
VALUES (Kazım,Sarıkaya,400000000,lisanssız,SYSDATE)
Sadece tek kayıt girişi yapılıyorsa, rahat veri girişi yapılması için değerlere değişken tanımlayarak veri girişi sağlayabiliriz. Böylece table her çalıştığında yeni veri girişi yapılır.
Örnek: Personel tablosuna her çalıştırdığımızda yeni bir personel girişi yapalım;
INSERT INTO personel (ad,soyad,maas,ayrilma_tarihi,kayit_giris_tarihi)
VALUES (&Adi,&Soyadi,&maas,lisanssız,SYSDATE)
Örnek: Daha güvenli ve rahat giriş yapılacak şekilde kayıt yapılacak script yazalim;
SET ECHO OFF
ACCEPT ad PROMPT Adını giriniz:
ACCEPT soyad PROMPT Soyadı giriniz:
ACCEPT maas PROMPT Maaşını giriniz:
INSERT INTO personel(ad,soyad,maas,ayrilma_tarihi,kayit_giris_ tarihi)
VALUES (&ad,&soyad,&maas,lisanssız,SYSDATE)
/
SET ECHO OFF
Kayıt yapılacak kolonların değerleri bilinmiyorsa veya başka bir tablodan değer alınması gerekiyorsa aşağıdaki yapı kullanılır;
Yazılımı;
INSERT INTO table [(kolon1, kolon2, )] Altsorgu
Örnek: Personel tablosuna departman tablosundan departman kodu 38 olan personellerin değerlerini aktaralım;
INSERT INTO personel(ad,soyad,maas,ayrilma_tarihi,kayit_giris_ tarihi)
SELECT adi,soyadi,maasi,ayrilma,kayit_giris
FROM departman
WHERE dept_id=38
UPDATE : Tablodaki kolonların değerlerini değiştirmek için kullanılır.
Yazılımı;
UPDATE table
SET kolon1=değer1, kolon2=değer2,
[WHERE kotul]
Kolon Tabloda değişiklik yapılacak kolon adıdır. Bir tablodaki kolon sayısı 1-254 arasında ve o tabloda var olmalıdır.
Değer O kolon için alacağı değer verilir. Kolon tipiyle aynı olmalıdır. Eğer kolon adları belirtilmezse değerler kolon sırasına göre değer almalıdır. Değerlere sysdate, user vb. hazır fonksiyonlar aktarılabilir. Eğer bir alana değer verilmesi istenmiyorsa, yani boş değer verilmesi isteniyorsa lisanssız değeri verilir.
Örnek: 41 nolu departmanın maaşını %13 artıralım;
UPDATE Personel
SET maas=maas+maas*13/100
WHERE dept_id=41
Örnek: 649 nolu personelin departman kodu 10 olsun;
UPDATE Personel
SET dept_id=10
WHERE personel_id=649
Eğer WHERE koşulu konulmazsa tüm tablo için kolon değerini değiştirir. Koşulu SET ile değiştirdiğimiz kolona veremeyiz.
DELETE : Tabloda belirtilen kayıdı siler.
Yazılımı;
DELETE FROM table
[WHERE kotul]
Örnek : Personelin maaşları 100.000.000 dan küçük olan kayıtları silelim;
DELETE FROM Personel
WHERE maas<100000000
Bir tablodaki tüm kayıtları silmek istersek koşul konmaz. Tablo silinmez, sadece kayıtları silinir.
Örneğin DELETE FROM Personel
Foreign key veya primary key silinecek kayıtda varsa silinme hatası verir. Çünkü başka tablo ile ilişki kurulduğundan(join), diğer tablonun kullandığı kayıt vardır. O yüzden bu kaydı silebilmek için, ilişkide bulunduğu tüm kayıtları önce silmek gerekir. Aynı zamanda tablo üzerinde çalışan kullanıcı varsa kayıtlar silinemez. ROLLBACK komutu ile silinen kayıtları kurtarabiliriz(Tabi ki en son COMMIT komutu kullanılana kadar).
COMMIT : Bütün yapılan işlemleri kesin olarak kalıcı olmasını sağlar. Böylece yapılan değişiklikleri varsa diğer kullanıcılarda görür.
SAVEPOINT x : İşlemi belirli bir yere yönlendirmek için kullanılır. X ile belirtilen alan için işaret konularak istenildiğinde bu işarete kadar işlemler yapılabilir.
ROLLBACK x : Bütün yapılan işlemleri kesin olarak iptal eder. SAVEPOINT komutu ile belirlenen x kodlu alana kadar olan tüm itleri iptal eder.
Yazılımı;
ROLLBACK [TO SAVEPOINT x]
Örnek:
UPDATE personel ..
SAVEPOINT dön
DELETE FROM Personel
INSERT INTO ..
ROLLBACK dön teklindeki bir itlemle personel kaydının silinmesi ve yeni kayıt eklenmesi işlemi iptal edildi. Ama ilk yapılan değişiklik kaldı.
Read uncommitted Commit olmadan görünmez. O halde böyle level yoktur.
Read committed Oracleın varsayılan değeridir. Committen sonra işlem görür.
Serializable Yapılan insert işlemleri gözükmez. Eski datalar gözükür.
Read only Transaction itleminde sadece okuma var demektir.
ALTER TABLE : Yeni bir kolon eklemek, kolonun tipini veya uzunluğunu değiştirmek vb. yapısal değişiklikler yapılması için kullanılır. Eğer kolon üzerinde değişiklikler yapılacaksa dikkat edilmesi gereken koşullar vardır. Örneğin kayıt uzunluğu 15 iken uzunluğunu 10a indirirsek kayıt içindeki bilgiler kesilir. Kolonlar ekleyebilir ve yapısal değişiklikler yapabiliriz. Constraint yapısını ekler, silebilir, enable ve disable yapabiliriz.
Yazılımı;
ALTER TABLE table
[ADD (kolon datatipi [DEFAULT değer] [NOT lisanssız]) , ]
[ADD [CONSTRAINT açıklama] tipi (kolon)]
[MODIFY (kolon datatipi [DEFAULT değer] [NOT lisanssız]) , ]
[DROP [CONSTRAINT açıklama] tipi (kolon)]
[ENABLE | DISABLE CONSTRAINT açıklama]
ADD Yeni bir kolon ekler.
MODIFY Kolonun içeriğini, uzunluğunu ve tipini değiştirir. Bunun için kayıtların değeri lisanssız olmalıdır.
DROP Kolonu siler.
Kolon Tabloda itlem yapılacak kolon adıdır.
Datatipi Kolonun alacağı tipi belirler.
DEFAULT değer Kolonun ilk alacağı değerdir. Kolon hiç değer atanmaz ise burada değer ile ifade edilen sabit veri aktarılır.
ENABLE Unique veya primary key indexlerin otomatik yaratılmasını sağlar. Bütün kayıtların tanımlanan unique veya primary key tanımına uyması gerekir.
DISABLE Unique veya primary key tanımını kaldırır.
Örnek : Personel tablosuna ek maas isminde 15 uzunluğunda bir kolon yaratalım. İlk değer 0 olsun.
ALTER TABLE Personel
ADD (ekmaas number(15) DEFAULT 15)
Örnek : Personel tablosundaki pers_id ile departman tablosundaki dept_id arasında FOREIGN KEY kuralım.
ALTER TABLE Personel
ADD CONSTRAINT personel_dept_id_fk
FOREIGN KEY (dept_id)
REFERENCES personel(pers_id)
Örnek : Personel tablosundaki maas kolonundaki alan uzunluğunu 15e çıkaralım.
ALTER TABLE Personel
MODIFY (maas number(15))
Örnek : Personel tablosundaki maas kolonu silinsin.
ALTER TABLE Personel
DROP (maas number(15))
Örnek: Personel tablosundaki personel_id primary key için index yaratılması otomatikleştirelim;
ALTER TABLE Personel
ENABLE CONSTRAINT Personel_id_pk
DROP TABLE : Tabloyu fiziksel olarak siler. Rollback komutu ile silinen tablo geri getirilemez. Tabloyu ancak yetkisi olan kullanıcı silebilir.
Yazılımı;
DROP TABLE table
[CASCADE CONSTRAINTS]
Örnek: Personel tablosunu silelim;
DROP TABLE Personel
RENAME ..TO.. : Objelerin ismini değiştirmek için kullanılır. Otomatik olarak commit olur. Tabloyu ancak yetkisi olan kullanıcı silebilir.
Yazılımı;
RENAME eski_isim TO yeni_isim
Örnek: Personel tablosunun adını pers olarak değiştirelim;
RENAME personel TO pers
TRUNCATE TABLE : Tablodaki tüm kayıtları siler. Delete komutu gibi olmasına karşın o komuttan çok daha hızlı silme işlemi yapar. Rollback komutu ile silinen kayıtlar geri getirilemez. Otomatik olarak commit olur. Tabloyu ancak yetkisi olan kullanıcı silebilir.
Yazılımı;
TRUNCATE TABLE table
Delete komutu ile Truncate arasındaki en önemli fark; Delete komutu kayıtları silmek için kayıtlarda boşluk bırakır. Truncate ise tamamen kayıtları temizler, yani başa sarar.
Örnek: Personel tablosundaki tüm kayıtları silelim;
TRUNCATE TABLE Personel
COMMENT ON TABLE : Tablo veya kolonların içeriği hakkında açıklayıcı bilgi verilir. 2000 byte açıklama alanı girilebilir.
Yazılımı;
COMMENT ON TABLE table | COLUMN table.kolon
IS açıklama
Örnek : Personel tablosu açıklaması Başak Sigortada çalışan kişiler olarak not düşelim;
COMMENT ON TABLE personel
IS Başak Sigortada çalışan kişiler
Örnek : Personel tablosundaki pers_id kolonun açıklaması Personel numarası olarak not düşelim;
COMMENT ON COLUMN personel.pers_id
IS Personel numarası
ALL_COL_COMMENTS Yetkili olan kullanıcının kolonlarının açıklayıcı notları listelenir.
USER_COL_COMMENTS Tüm kullanıcıların kolonlarının açıklayıcı notları listelenir.
ALL_TAB_COMMENTS Tüm kullanıcıların tablolarının açıklayıcı notları listelenir.
USER_TAB_COMMENTS Yetkili olan kullanıcının tabloları için açıklayıcı notları listelenir.
________________________________________
Otomatik Numara Üretimi(Sequence)
Yaptığı iş unique sayılar üretmektir. Belli oranlarda arttırmalar yapılmakta kullanılır. Her çağrıldığında yeni bir sayı üretir. Extra bir hesaplama yapılmadan, seri olarak tanımlandığı şekilde rakamlar üretir. Sayıları cacheden okuduğu için çok hızlı sonuç üretir.
Yazılımı;
CREATE SEQUENCE kolon
[INCREMENT BY n]
[START WITH n]
[MAXVALUE n | NOMAXVALUE]
[MINVALUE n | NOMINVALUE]
[CYCLE | NOCYCLE]
[CACHE n | NOCACHE]
INCREMENT BY n Sayının artış miktarı belirtilir. Varsayılan değer 1dir. Birer birer sayı arttırılır.
START WITH n Numaranın üretileceği başlangıç numarasıdır. Varsayılan değer 1dir.
MAXVALUE n Numaranın alabileceği maksimum rakam yazılır. NOMAXVALUE ile bitiş numarası verilmez. Max = 1027
MINVALUE n Numaranın alabileceği minimum rakam yazılır. NOMINVALUE ile başlangıç numarası verilmez. Min = 1
CYCLE | NOCYCLE Maxvalue değeri kadar işlem yapıldıktan sonra işlemi tekrardan başlatır.Varsayılan değer NOCYCLEdır.
CACHE Cache sayısı kadar sayıyı hafızaya gönderir. Varsayılan değer NOCACHE=20dir.
Örnek: Personel departmanının pers_id kolonunu 10dan 50ye kadar 2şer 2şer arttıralım;
CREATE SEQUENCE pers_id
INCREMENT BY 2
START WITH 10
MAXVALUE 50
NOCYCLE
NOCACHE
Örnek: Personel departmanının pers_id kolonunu birer birer arttıralım;
CREATE SEQUENCE pers_id
INCREMENT BY 1
START WITH 1
NOMAXVALUE
NOCYCLE
NOCACHE
USER_SEQUENCES : Sequencesin en son durumu gösterir.
Yazılımı;
SELECT sequence_name, min_value, max_value, increment by, last_number
FROM user_ sequences
Sequence_name İşlemlerin tanımlandığı isimdir.
Min_value Sayının aldığı min değerdir.
Max_value Sayının aldığı max değerdir.
Increment_by Sayının aldığı artış miktarının gösterir.
Cycle_flag İşlemin tekrar yapılması isteniyorsa Y, istenmiyorsa N değerini alır.
Cache_size Hazıfazadaki cache sayısıdır.
Last_number Numaranın alacağı değerdir
NEXTVAL : En son aldığı sayının bir sonra alacağı değeri gösterir.
Örnek: Personel tablosuna pers_id kolonuna otomatik değerler tayarak kayıt edelim;
INSERT INTO personel
VALUES (pers_id.NEXTVAL,Kazım,Sarıkaya)
CURRVAL : O anki sayısal değeri gösterir. Eğer hiç nextval fonksiyonu kullanılmamışsa değeri boş değer gelir.
Örnek: pers_id kolonunun o anki alacağı değeri seçelim;
SELECT pers_id.CURRVAL
FROM DUAL
ALTER_SEQUENCE : Değişiklik bir yerden başlanacaksa önce drop edilir, sequence işlemini değiştirir.
Yazılımı;
ALTER SEQUENCE kolon
[INCREMENT BY n]
[MAXVALUE n | NOMAXVALUE]
[MINVALUE n | NOMINVALUE]
[CYCLE | NOCYCLE]
[CACHE n | NOCACHE]
DROP_SEQUENCE : Kolon için yaratılan işlemleri siler.
Yazılımı;
DROP SEQUENCE kolon
________________________________________
View
Bir tablo üzerinde sorgulama yapılması için kullanılan nesnedir. Fiziksel olarak herhangi bir yerde saklanmaz. Avantajları;
Database erişimini kısıtlar. Böylece sadece sorgulanan verileri gözükür.
Sorgulamaları kolaylaştırabilir.
Datayı bağımsız olarak gösterebiliriz.
Yazılımı;
CREATE [OR REPLACE] [FORCE | NOFORCE]
VIEW view_adi [alias]
AS subquery
[WITH CHECK OPTION [CONSTRAINT constraint]]
[WITH READ ONLY]
FORCE Hata durumu oluşursa gözardı ettirilir. NOFORCE ise gözardı edilmez.
View_adi Yaratılan view sorgu adıdır..
Alias Yaratılan işlemin adıdır.
WITH CHECK OPTION [CONSTRAINT View objesine hatalı işleme yapılmasını engeller.
Örnek: Departman numarası 41 olan peroneller için perview isminde bir view olşturalım;
CREATE VIEW persview
AS SELECT *
FROM personel
WHERE dept_id=41
WITH CHECK OPTION CONSTRAINT empview_ck;
Departman idsi 16 olan personellerin departman numarasını 38 yapalım;
UPDATE persview
SET dept_id=38
WHERE id=16;
Bu durumda bu değişiklik tabiki yapılamaz.
WITH READ ONLY View objesinin sadece okuma amaçlı olduğu belirtilir. Farklı bir işlem yapıldığında bunu engeller. Aslında kayıtlar üzerinde değişiklik yapılmasını engeller.
Örnek: Departman numarası 45 olan peroneller için perview isminde bir view olşturalım;
CREATE VIEW persview
AS SELECT *
FROM personel
WHERE dept_id=41
WITH READ ONLY;
Departman idsi 10 olan personellerin silinmesini sağlayalım;
DELETE FROM persview
WHERE id=10;
Bu durumda işlemi keser ve uyarı verir.
USER_VIEWS : Data dictionary tablosunda view tanımları bulunur. View adı, text uzunluğu ve textI saklar.
VİEW_NAME Kullanıcıya ait view adlarının tutar.
TEXT_LENGTH Sql ifadenin uzunluğudur.
TEXT Sql ifadedir.
DROP VİEW : Yaratılan view objesini siler.
Yazılımı;
DROP VIEW view_adı
________________________________________
INDEX YARATMA
Indexler, bir tablonun istenilen kolonlarına daha hızlı erişim olanağı sağlamak için kullanılır. Tablodaki kayıtlar üzerinde giriş/çıkış işlemleri yapılırken dataya daha hızlı ulaşılması sağlanır. Primary key tanımlanan kolonlar için otomatik olarak index yaratılır. Index en fazla 16 kolondan oluşur. Bir kolon tipi long veya long raw olamaz.
Yazılımı;
CREATE INDEX index_adi
ON tablo_adı(kolonlar)
Örnek: Personelin adına ve soyadına göre index oluşturalım;
CREATE INDEX personel_inx
ON personel(ad,soyad);
Böylece ad kolonu öncelikli olmak kaydıyla birlikte soyadına göre sıralama yapar, yani index oluşturur. Önce ada göre sıralar, eğer aynı isimden birden fazla kayıt oluşursa bu sefer soyad kolonundaki değerlere göre sıralama oluşturur.
Index yaratabilmek için;
Index yaratılacak tablonun var olması gereklidir,
Index yaratma hakkına sahip olmalıdır,
Limitsiz tablespace hakkına sahip olmalıdır.
Index yaratılma ihtiyacı aşağıdaki koşullar oluştuğunda belirir;
Where ifadesi ile sık sık kullanılan kolonlar kullanılıyorsa,
Join ile birleştirme işlemi yapıldığında,
Kolon değerleri geniş aralıkta ise,
Büyük rakamlı kolonların içinde lisanssız değerler bulunuyorsa.
Index yaratılmama ihtiyacı aşağıdaki koşullar oluştuğunda belirir;
Tablo küçük ise,
Tablodaki bazı kolonlara sık sık ihtiyaç duyulmadığında,
Tabloda sık sık değişiklikler yapılıyorsa.
USER_INDEXES İndex isimlerini ve unique olup olmadığı bilgilerini saklar.
Örnek: Personel tablosuna ait index dosyalarını listeleyelim;
SELECT ic.index_name,ic.column_name,ic.colum_position,ix. uniqueness
FROM user_indexes ix, user_ind_columns ic
WHERE ic.index_name=ix.index_name
AND table_name=Personel;
DROP INDEX Yaratılan indexleri veri tabanından yok etmek için kullanılır.
Not: ( ) ile gösterilen yerler ( -> ) ok işaretidir.
ID AD MAAS } Kolon adı (field)
1 Kazım 10000 }
2 Metin 75000 } Kayıt (rows)
.. .. }
Kolon Kolon Kolon
Table : Database'de saklanan kolonların birleşiminden oluşan kümedir. Table'ın data tipi yoktur.
Row : Tek kayıt demektir.
Column : Table'daki kolon adına ait kayıtlardır. Örneğin, 'AD' kolonu demek 'AD' kolonuna girilen verilerin tümüdür.
Field : Kolon başlıkları ile kayıt başlığı olanlardır.
Primary Key : Unique + not lisanssız (Tek olmalı ve boş geçilemez.)
Foreign Key : Primary key gibidir. Fakat lisanssız değerler alabilir.
Table'lar ilişkisel veri tabanı(compact) olmalıdır. Tablolar arasında bir ilişki kurulmalıdır.
Oracle database'i ile kullanıcı arasında SQL_NET ilişki kurar. Protokoller belirlenir, bir isim altında konfigurasyonlar birleştirilir. Böylece database ismi tanımlanmasıyla ona ait tüm konfigurasyonlar oluşturulur.
RDBMS : Oracle'ın server tarafındaki protokoludür. Hızlı erişim sağlar. Güvenlik son derece güçlüdür. Client / server desteklidir.
TCP/IP : Oracle'ın server tarafındaki protokoludür.IP numaraları sayesinde client / server mimarisi iletişimi kurulur. RDBMS gibi ortak özellikler taşır.
Referantional : Tablolar arasındaki referansların belirtilmesidir. Bazen bir kolonun değerlerinin başka bir tablodaki kolonlardan veri laması gerekmektedir. bu durumda referans verilir.
Bir projeye başlarken şu aşamalar yapılır;
i.
ii. İyi bir analiz
iii.
iv. Analizin tablolara göre dizaynı ve aralarındaki ilişkiler
v.
vi. Akış şeması ve döküman hazırlanması
vii.
viii. Test edilmesi
ix.
x. Üretime geçilmesi
Database'e üzerinde giriş,değişiklik,silme vb. İşlemlersql ile olur. Tablolar fiziksel olarak gözükmezler. Database içinde saklıdırlar. Operatörler kullanılabilir.
Data Dictionary: Database'deki kullanıcılar, yaratılan tablolar vb. Nesneler hakkında detaylı bilgiler bulunan tablodur. Belli başlı fonksiyonlarla ulaşılabilir.
SQL : Tablolar arasında iletişim kurar, sorgulama yapar.
SQL *Plus : Ek olarak bloklar oluşturulabiliyor. Mantıksal döngüler ve komutlar oluşturulabiliyor. IF, FOR vb.
PL / SQL : Server'a bağlanıp insert, update, delete vb. Database üzerinde direkt işlemler yapılabilir. Database'e en hızlı ulaşım ve sorgulama biçimidir.
Yazılan komutlar bufferda işlem yapar. O yüzden her yeni komut yazıldığında önceki komutu siler.
Yazılım kontrolu(syntax) her satırın sonunda kontrol edilir.
Çeşitli formatlarla çıktı alınabilir.
Direkt komut sonunda sonuç alınır.,
Select ile data okunur.
İnsert, update,delete (DML) ile var olan bir tablo üzerinde değişiklikler yapılabilir.
Create,alter,drop,rename, truncate(DDL) ile yapısal değişiklikler yapılabilir.
Commit,rollback,savepoint (tranaction) ile yapılan işleri onaylar veya geri alır, iptal edilebilir.
Grant,revoke (DCL) ile objelerin kullanılmasına hak vermek veya geri almak içindir. Güvenlik kurulur.
Exit (^D) ile SQL'den çıkış sağlanır. Böylece yapılan işlemler iptal olur.
NOT: Tnsnames.ora Database hakkında bilgiler bu dosyada saklıdır.
Listener.ora Server tarafında bulunan config dosyasıdır.
NOT: Komut yazılımdaki köşeli parantezler o alanın zorunlu olmadığını belirtir. {} işaretleri o alan için birden fazla değer alacağını gösterir. Büyük harf yazılanlar oldugu gibi yazılır. Küçük harf yazanlar açıklamadır.
________________________________________
SQL de değişken tanımlamak
DESC tablo_adı;
Kolon tiplerinden bazıları;
NUMBER(rakam,ondalık) Sayısal ifadelerdir. Rakam alanı sayının max alabileceği tamsayı kısmını verir. Ondalık alan ise max. decimal değerini verir.
VARCHAR2(sayı) Karakter ifadelerdir. Sayı ile belirtilen alan, max. karakter sayısıdır.
DATE Tarih ve saat ifadeleridir. Ülke kodu desteğiyle çeşitli formatlarda databasede tutulurlar.
CHAR(sayı) Karakter ifadesidir. VARCHAR2den tek farkı databasede saklanma şeklidir. Max 255 karakter alabilir. Sayı ile belirtilen alan, max. karakter sayısıdır.
________________________________________
SELECT komutu
Select komutu ile database'den istenilen kriterlere göre veri getirlir.
Yazılımı:
SELECT [DISTINCT] {*,column [alias] , .}
FROM Tablo
[WHERE koşullar]
[ORDER BY {column,expr} [ASC|DEXC] ] ;
SELECT :Seçilen kolonları alır.
DISTINCT :Belirtilen kolondaki aynı değerlere sahip verilerden sadece birini alır. Örneğin personel kodu xxx olanın personel adı gibi.
alias :Kolon adlarının daha açık olması için tanımlanır.
FROM table :Belirtilen tabloyu açar.
WHERE :Belirli kriterler koşullar oluşturulur. Tablolar arasında birleştirmeler yapılabilir.
ORDER BY :Seçilen kolona göre sıralı kayıt getirir.
ASC :Artan sırada listelenir. Varsayılan budur.
DESC : Artan sırada listelenir. Varsayılan budur.
* : Tüm kolonlar seçilmiş anlamındadır.
Listelemede rakamlar sağa yanaşık, karakterler sola dayalı gözükür. Kolon adları büyük harf görüntülenir.Aritmatik işlemler kullanılabilir (+,-,/,*). Örneğin;
Select maas+maas*0.10 From Personel_Table;
Bazen bir matematiksel işlemler daha uzun veya daha karmaşık olabilir. Fonksiyon tanımlayarak kolona sorgulatıp bir sonuç üretebiliriz. Matematiksel işlemlerde öncelik sırası;
i.
ii. Parantezler (,)
iii.
iv. *,/,+,-
v.
vi. soldan sağa doğru öncelik sırası,
şeklindedir.
Column Alias : Kolon başına açıklayıcı isim verilebilir. Tırnak işaretleri (") ile açıklayıcı kelime belirtilir. Tek kelime için " işareti kullanılmasada olur. Örneğin;
Select ad AS "Adı" From Personel_Table;
Concatenation Operator: Birden fazla stringi veya kolonu yan yana birleştirip listelemek için kullanılır. İfadeler string olmalıdır. Zaten karakter ve tarih formatındaki değerler tırnak( ' ) işaretleri içerisinde belirtilir. Örneğin;
Select ad||' ' ||soyad AS "Adı Soyadı" From Personel_Table;
lisanssız : Değeri hiç girilmeyen kolonlar lisanssız değerini alırlar. lisanssız sıfır veya boşluk karakteri değildir. Yokluk demektir. Bir rakam ile lisanssız değer üzerinde matematiksel işlemler yapılamaz.
NVL Fonksiyonu: lisanssız değeri yerine yeni değer atar. Alan tipi ne turde ise alacağı değer o türde olmalıdır.
Yazılımı:
NVL (lisanssız_değeri_alan,yeni_değer)
Örneğin;
NVL(Maas,0); Maas kolonundaki lisanssız değerlerin yerine sıfır atar.
veya NVL(Ad,' '); Ad kolonundaki lisanssız değerlerin yerine bos karakter atar.
En önemli kullanım amacı hesplamalara işlemin yarıda kesilmesini engellemek içindir. Örneğin maasa zam miktarı eklensin. Ama bazı personele zam yapılmadığı varsayılırsa bu kişiler icin zam kolon değeri lisanssız'dur. Buna göre;
SELECT maas+NVL(zam,0) From Personel_Table;
Tab : Tüm tabloların adlarının saklandığı alandır. Örneğin tüm tabloların listesini vermek için aşağıdaki iki yazılımı da kullanabiliriz.;
Yazılımı;
SELECT * From Tab;
SELECT table_name From user_tables;
Desc : Tablonun kolonlarının adlarını, kolonların tipini ve lisanssız değer alıp alamayacağı durumlarını gosterir.
________________________________________
Order by komutu
ORDER BY : Seçilen kolona göre sıralama yapar. DESC artan sırada, ASC azalan sırada listeler. lisanssız değerler sıralamaya alınmazlar. Örneğin azalan sırada ada gore liste alınsın;
SELECT ad,soyad FROM Personel_Table ORDER BY ad DESC;
Eğer kolonlar birden fazla ise kolon numarası ile de tanım belirtilebilir;
SELECT ad,soyad FROM Personel_Table ORDER BY 1 DESC;
Eğer birden fazla kolona göre sıralama yapılmak istenirse, önce yazılan kolon baz alınarak diğer kolona göre sıralı listeler.
SELECT ad,soyad FROM Personel_Table ORDER BY 1,2 DESC;
Where komutu
WHERE : Sorgulamaları sınırlandırmak amacıyla koşullar konulur. Örneğin departmanı 38 kodlu personel listesi;
SELECT ad ||' ' ||soyad FROM Personel_Table WHERE Dept_Id=38;
<,>, >=, <= gibi karşılaştırma karakterleri kullanılabilir. Bunlar dışında bazı SQL operatörleri ile daha rahat koşullar konulabilmektedir.
Between komutu
BETWEEN Min AND Max: Belirtilen Min. ve Max. değerler arasında değer alabilir. Yani belirtilen iki değer arasında değerler alır. Örneğin yaşı 18 ile 30 arasındaki personeller;
SELECT ad ||' ' ||soyad FROM Personel_Table
WHERE yas BETWEEN 18 AND 30;
________________________________________
IN komutu
IN (liste) : Liste olarak tanımlanan değerleri alır. Yani bir şekilde OR ifadesine denktir. Örneğin yaşı 18, 25 ile 30 olan personeller;
SELECT ad ||' ' ||soyad FROM Personel_Table
WHERE yas=18 OR yas=25 OR yas=30;
Veya
SELECT ad ||' ' ||soyad FROM Personel_Table
WHERE yas IN(18,25,30);
________________________________________
Like komutu
LIKE : Benzerlik vermek için kullanılır. '%' karakteri tum karakterler yerine geçer. '_' karakteri ise tek karakter yerine geçer. Sadece _ işaretini çıkarmak için ' \_ ' işareti kullanılır. Küçük büyük harf ayrımı vardır.
'%t' t harfiyle başlayanlar.
'%t%' t harfi geçen tüm kayıtlar.
'B_K%' B baş harfi ile başlayan ve 3. Harfi K olan tüm kayıtlar.
karakterleri arasında değer girilirse kolon içinde Örneğin soyadı 'M' ile başlayan personeller;
SELECT ad ||' ' ||soyad FROM Personel_Table
WHERE soyad LIKE ' M% ' ;
Is lisanssız komutu
IS lisanssız : Kayıdın lisanssız olup olmadığını kontrol eder. Örneğin maaşı lisanssız olan kayıtları listelesin;
SELECT ad ||' ' ||soyad FROM Personel_Table
WHERE maas IS lisanssız ;
NOT : Belirtilen koşulun tam ters koşulunu verir. Örneğin maaşı lisanssız olmayan kayıtları listelesin;
SELECT ad ||' ' ||soyad FROM Personel_Table
WHERE maas IS NOT lisanssız ;
________________________________________
SQL *Plus Üzerinde Sorgu Hazırlanmasında Kullanılacak Yardımcı Komutlar
Sql komutları sadece hafızada tutulurlar. İşletilen her komut hafıza tutulur. O yüzden kullanıcının işini kolaylaştırmak için bazı ek komutlara ihtiyaç duyulmuştur.
Sql Plusa girmek için komut satırında şu şekilde girilir;
SQLPLUS [kullanıcı adı [/şifre [@Database]]]
A[PPEND] Text Satır sonuna kelime ekler.
C[HANGE] /eski/yeni eski text yerine yeni text ekler. Yeni alanı boş bırakılırsa eski alan olarak belirtilen text silinir.
CL[EAR] BUFF[ER] SQL hafızasındaki tüm satırları siler, hafızayı boşaltır.
DEL Aktif olarak bulunduğu satırı siler. Satır no belirtilirse o satırı siler.
I[NPUT] Text Satır arasına Text ifadesiyle belirtilen cumleyi ekler.
L[IST] Hafızadaki tüm satırları listeler.
L[IST] m n Sadece m ile n arasındaki satırları listeler.
R[UN] Hafızadaki SQL satırını çalıştırır. Aynı işlevi "R,r,/, ; " karakterleride yapar.
n Text n satırındaki cümleyi Text ifadesi belirtilen alana yazılan cümle ile değiştirir.
0 Text Bulunduğu satırdan bir önceki satıra yeni alan açar ve texti oraya ekler.
SAVE Dosya Hafızadaki komutu belirtilen dosya adı altında saklar.
GET Dosya Belirtilen dosyayı hafızaya yukler.
START Dosya Belirtilen dosyayı direkt çalıştırır. Hafızaya yuklemez. @ işaretide aynıdır.
ED[IT] Dosya Belirtilen dosyayı bir editör içinde açar.
SPOOL Ekranda yapılan her türlü işi dosyaya atar. SPOOL OFF ile dosyaya kayıt işlemini durdurur.
EXIT SQLden çıkış sağlar.
HELP Komut Belirtilen komut için açıklayıcı bilgi verir.
________________________________________
SQL Plus Fonksiyonları
Fonksiyonlar sayesinde;
Datalar üzerinde hesap yapabilir,
Datalar üzerinde değişiklikler yapılabilir,
Grup oluşturularak bu kayıtlar için kullanılabilir.
Tarih datası çeşitli formatlarda görüntülenebilir,
Kolon tipleri değiştirilebilir.
İç içe fonksiyonlar tanımlanabilir. Öncelikle içteki fonksiyon çalışır. Çıkan sonuca göre dıştaki fonksiyon işlem görür.
Sys.Dual : Oracle databaseinde bulunan tek kolon ve tek satırdan oluşan bir tablodur. Belirli bir tablodan değerler almadan fonksiyonların kullanılması gerektiginde bu tablo kullanılır.
________________________________________
Karakter Fonksiyonları
LOWER(Text) : Text olarak belirtilen alanı küçük harfe çevirir.
UPPER(Text) : Text olarak belirtilen alanı büyük harfe çevirir.
INITCAP(Text) : Text olarak belirtilen alanın baş harfini büyük diğerlerini küçük harfe çevirir.
CONCAT (Text1,Text2) : Text1 olarak belirtilen alan ile Text2 alanını birleştirir. || simgeside aynıdır.
SUBSTR(Text,m,n) : Text alanının m. karakterinden itibaren (m. karakter dahil) n kadar karakter alır.
LENGTH(Text) : Text alanın karakter uzunluğunu sayısal olarak verir.
NVL(KOLON,DEĞER) : Kolonun aldığı değer lisanssız ise değer alanında belirtilen değeri verir.
________________________________________
Karakter Fonksiyonları
LOWER(Text) : Text olarak belirtilen alanı küçük harfe çevirir.
UPPER(Text) : Text olarak belirtilen alanı büyük harfe çevirir.
INITCAP(Text) : Text olarak belirtilen alanın baş harfini büyük diğerlerini küçük harfe çevirir.
CONCAT (Text1,Text2) : Text1 olarak belirtilen alan ile Text2 alanını birleştirir. || simgeside aynıdır.
SUBSTR(Text,m,n) : Text alanının m. karakterinden itibaren (m. karakter dahil) n kadar karakter alır.
LENGTH(Text) : Text alanın karakter uzunluğunu sayısal olarak verir.
NVL(KOLON,DEĞER) : Kolonun aldığı değer lisanssız ise değer alanında belirtilen değeri verir.
________________________________________
Sayısal Fonksiyonları
ROUND(Sayı,m): Sayı alanına girilen rakam, m olarak belirtilen ondalık kadar yuvarlar. Örneğin; ROUND(45.923,2) 45.92
ROUND(45.923,0) 46
ROUND(45.923,-1) 50
ROUND(45.951,2) 45.92
ROUND(45.929,2) 45.93
TRUNC(Sayı,m): Sayı alanına girilen rakam, m olarak belirtilen ondalık kadar sondan keser.
TRUNC(54.923,2) 45.92
TRUNC(54.923,-1) 40
TRUNC(54.929,2) 45.92
MOD(m,n) : m sayısı n sayısına bolundugunde kalan rakamı bulur.
________________________________________
Zamansal Fonksiyonları ve İşlemleri
Tarih + sayı Tarihe sayı kadar gun ekler.
Tarih - sayı Tarihe sayı kadar gun çıkarır.
Tarih - Tarih İki tarih arasındaki gün farkını sayısal olarak verir.
Tarih + sayı / 24 Tarihe sayı kadar saat ekler.
SYSDATE Sistem tarihini verir. Oracleın varsayılan tarih formatı DD-MON-YY şeklindedir. Üzerinde aritmatiksel işlemler yapılabilir.
MONTHS_BETWEEN(tarih1,tarih2) İki tarih arasını ay olarak bulur.
ADD_MONTHS (tarih,n) Tarihe n kadar ay ekler.
NEXT_DAY(tarih,' gün' ) tarih'den sonraki günün ilk tarihini verir.
LAST_DAY(tarih,' gün' ) tarih'den önceki günün ilk tarihini verir.
ROUND(tarih[,' fmt '] ) tarih'I belirtilen formata göre aya veya yıla göre yuvarlar.
TRUNC(tarih[,' fmt '] ) tarih'I belirtilen formata göre aya veya yıla göre keser.
________________________________________
Çevirme Fonksiyonları
TO_CHAR(Sayı,[fmt]) : Girilen tarih veya sayıyı karakter tipine çevirir.
Tarih parametreleri;
YYYY Yılı rakamsal olarak gosterir.
YEAR Yılı yazısal olarak verir.
BC Millattan once ve sonrası icin zaman verir.
MM Ayı rakamsal olarak gösterir.
MONTH Ayı yazısal olarak verir. Belirtilen ülkenin tarih yazısıyla
verir.
MON Ayı yazısal sadece ilk 3 harfini verir. Belirtilen ülkenin tarih
yazısıyla verir.
RM Ayı roma rakamıyla gösterir.
DD Günü rakamsal olarak gösterir.
DAY Günü yazısal olarak verir.
Sayısal parametreleri;
9. Rakamdır.
1. Sıfır rakamı verir.
$ Rakamın başına $ işareti koyar.
. Ondalık haneye ayırır.
, Rakamı 3er hane ayırarark aralarına virgül koyar.
MI Negatif sayılar için sonuna itareti koyar.
Örneğin " x nolu kişi xxx'dir." Formatında ekrana liste oluşturalım (id number);
SELECT TO_CHAR(id) || ' nolu kisi ' ||name||'dir.'
Örneğin sistem tarihini DD-MM-YYYY olarak gösterelim;
SELECT TO_CHAR(sysdate,' DD-MM-YYYY')
Örneğin sistem zamanını HH:MI olarak gösterelim;
SELECT TO_CHAR(sysdate,' HH:MI' )
TO_NUMBER (Karakter) : Girilen karakteri sayısal ifadeye çevirir.
TO_DATE(char, [fmt]) : Girilen karakteri belirtilen formatta tarih formatına çevirir.
Örneğin tarih kolonundaki değerleri, 7 /11/1998 tarihine eşit olanların listesini oluşturalım. Ama kolon değerleri string olarak ayın uzun ad, günü ve yılı sayısal olarak kayıtlıdır. Bu sorunu çözmek için kullanılır;
SELECT no, maas
FROM Personel
WHERE MAAS_TARIH=TO_DATE('KASIM 7, 1998', 'Month dd,YYYY')
________________________________________
Tablolar Arasında İlişki Kurulması (JOIN)
* Birden fazla tabloyla ilişki kurularak ortak sorgulama yapılmasıdır. Tabloları belli bir ortak kolona göre birleştirmek için join yöntemi kullanılır. Bunun için öncelikle tablolardaki kolonlar aynı tipte ve aynı büyüklükte olmalıdır.
Yazılımı:
SELECT table1.kolonları,table2.kolonları
FROM table1, table2
WHERE table1.kolon1=table2.kolon2
İki tabloyu birleştirmek için iki tabloda ortak bulunan kolonları where kotulu içinde etitleriz.
Örneğin personel adı ve bulunduğu departman listesi icin;
SELECT a.*,b.*
FROM personel a , departman b
WHERE a.dept_id=b.dept_id
Böylece personel tablosundan personel adı ve soyadı, departman tablosundan departman adı bilgisi getirilir.
* Bazı durumlarda tablo birleştirme koşulu bir aralık şeklinde oluşabilir. Yani tabloları birleştirirken anahtar sahaların belirli bir aralığı seçilebilir.
SELECT table1.kolonları, table2.kolonları
FROM table1, table2
WHERE table1.kolon1 BETWEEN table2.min2 AND table2. max2
* (OUTER JOIN) Bir diğer durumda tablodaki verilerin değerleri lisanssız olabilir. Fakat biz lisanssız değerlere sahip olanlarıda birlerştirmek istersek eksik olan tablonun yanına (+) işareti eklenir.
SELECT table1.kolonları, table2.kolonları
FROM table1, table2
WHERE table1.kolon1 (+) = table2.kolon2
* (SELF JOIN) Bir başka durumda aynı tablodaki kendi içindeki kolonlar arasında ilişki kurulabilir. Bazı durumlarda kolonlardaki değerleri eşit olma durumlarına göre sorgu düzenlenebilir.
SELECT table1.kolonları
FROM table1 a, table1 b
WHERE table1.a = table1. b
________________________________________
Grup (GROUP) Fonksiyonları
Bazen belli bir koşula uygun belli bir topluluk için sorgu kurulabilir. Bu durumda grup işlemi yapılır. Örneğin departmanlara göre grup oluşturulup o departmandaki personel sayısı hesaplanabilir. Grup fonksiyonları sadece grup ifadeleriyle kullanılabilir.
Yazılımı:
SELECT kolonlar, grup fonksiyonları
FROM table
[WHERE kotul]
[GROUP BY grup_kolonu]
[HAVING group_kotulu]
[ORDER BY kolon]
GROUP BY satırı ile kolonlar üzerinde küçük gruplar oluşturulur.
HAVING satırı ile bu oluşturulan grup için grup koşulları tanımlanabilir. Where koşulundan farkı WHERE kayıt üzerinde koşul koyar, HAVING ise sadece grup kayıtları üzerinde koşul konabilir ve grup fonksiyonları kullanılabilir.
AVG(Kolon) : Belirtilen kolonun ortalamasını bulur.
COUNT(Kolon) : Belirtilen kolonun kayıt sayısını bulur. Count(*) ile o grupta oluşturulan kayıt sayısı hesaplanır. lisanssız değerler için nvl fonksiyonu kullanılır. Çünkü kolon içindeki lisanssız değerler işleme alınmaz.
MAX(Kolon) : Belirtilen kolondaki kayıtların değerlerinin maksimum değerini bulur. Sayısal, karakteristik veya tarihsel olarak kendi içinde sıralama yapabilir.
MIN(Kolon) : Belirtilen kolondaki kayıtların değerlerinin minimum değerini bulur. Sayısal, karakteristik veya tarihsel olarak kendi içinde sıralama yapabilir.
SUM(Kolon) : Belirtilen kolondaki kayıtların değerlerinin sayısal toplamını bulur.
VARIANCE(Kolon) : Belirtilen kolondaki kayıtların değerlerinin matematiksel varyansını bulur.
Örneğin bir personel listesindeki departmanların ayrı ayrı departman içindeki personelin max ve min maas alan kişilerin maaslarını isteyelim;
SELECT Departman_id, MAX(Maas) , MIN(maas)
TABLE Personel
GROUP BY Departman_id
Veya 38 nolu departmandaki personel sayısını bulalım;
SELECT COUNT(*)
TABLE Personel
WHERE Departman_id = 38
Veya tüm departmanlardaki maaşlarının ortalaması 80.000.000 den büyük olanların listesini oluşturalım;
SELECT Departman_id, AVG(Maas)
TABLE Personel
GROUP BY Departman_id
HAVING AVG(maas) > 80000000
Bazı durumlarda iç içe grup oluşturulması istenebilir. Bu durumda şu şekilde yazılır.
GROUP BY Kolon1, Kolon2 ,
Örneğin Departman adına ve personel yasına göre grup oluşturalım.
SELECT Departman_id, Yas
TABLE Personel
GROUP BY Departman_id, Yas
________________________________________
Altsorgular(SUBQUERY)
Subquery, bir sorgu oluşturulurken, bu sorguya ait kriterleri başka bir sorgu belirleme durumudur. Kısaca sonucu bilinmeyen koşullar olduğunda bu yöntem kullanılır.
Yazılımı:
SELECT ..
FROM
WHERE kolon=( SELECT
FROM .
WHERE .)
Select cümlesi parantes içinde tanımlanır. = koşulu kondu ise select cümlesi tek değer döndürmek zorundadır. Eğer birden fazla değer için koşul konulması gerekirse " in, not in " kelimesi kullanılır. Tek kayıt döndüğünde = yerine >,>=, <, <=, <> kontrol ifadeleride kullanabiliriz. Bir önemli nokta da koşula eşitlenecek değer 2. Select cümlesi içindeki kolon değerine eş olmalıdır. Yani tipleri eşit olmalıdır.
Subquery sorgulama tekniğinde order by kullanılamaz.
Having grup kotulu içinde select cümlesi kullanabiliriz.
Örneğin;
1. sorgu : Kazım' ın departman numarası kaçtır?
2. SELECT dept_id,name
FROM Personel
WHERE name='Kazım'
3. sorgu : Departman numarası 38 olan kişilerin listesinden adı kazım olan var mı incele?
4. SELECT dept_id,name
FROM Personel
WHERE dept_id=38
5. sorgu : Bu iki sorgunun birleşimi istenirse, yani departmanı 38 olan kazım adlı personel bigisi ?
SELECT dept_id,name
FROM Personel
WHERE dept_id=( SELECT dept_id
FROM Personel
WHERE name='Kazım')
________________________________________
Çalışma Anında Sorguya Dışarıdan Değer Alma
Bir sorgu oluşturulurken bazen bazı alanların değerleri değişkendir. Bu yüzden sorguya dışarıdan değer girilmesi ve bu değere göre bir sorgu oluşturulması gerekir. Bunun için anahtar kelimenin başına & karakteri getirilir.
Örneğin istenilen departmankoduna göre personelin adı ve soyadı listeleyelim;
SELECT ad,soyad
FROM Personel
WHERE Dept_id = &Departman_kodu
Ekran:
Departman_kodu için değer gir: 38
eski 1: select ad,soyad from Personel where Dept_id = &Departman_kodu
yeni 1: select ad,soyad from Personel where Dept_id = 38
Eğer sorgu yazılımı sorunlu ise bu giriş yapıldıktan sonra anlaşılır ve kesinlikle girilen değer kolon tipine eş olmalıdır. Örneğin &anahtar_kelime şeklinde tırnak arasında belirtilmişse giriş olarak sadece text değer girilir. Ama &anahtar_kelime tırnak içinde belirtilmemişse giriş yapılırken tırnak içinde giriş yapılmalıdır. Birden fazla &anahtar_kelime tanımlanırsa sırayla sorgu sorulur ve tüm değerler girildikten sonra sorgu oluşturulur. Eğer where koşulunda &anahtar_kelimesi kullanılmışsa giriş yapılırken matematiksel koşul şeklinde giriş yapabiliriz.
Eğer anahtar kelimenin başına && konulursa sorgu sırasında sadece bir kerelik sorgu sorulur. Bundan sonra anahtar kelimenin değeri ilk girilen değer olarak geçerlidir.
DEFINE değişken=değer : Belirtilen değişkene karakter atanır.
ACCEPT : Kullanıcıya açıklayıcı mesaj verilerek istenilen tipte veri girişi yapılması sağlanır. & işaretiyle yapılan işlemin daha kontrollu şeklidir.
Yazılımı :
ACCEPT değişken [datatipi] [ FORMAT ] [PROMPT text] [HIDE]
Değişken Giriş yapılacak verinin değerinin tutulduğu anahtar kelimedir.
Datatipi Girişi yapılacak verinin veri tipidir.
FORMAT Giriş yapılacak verinin giriş düzeni sağlanır. Örneğin rakam için 9999 (4 haneli sayı) , karakter için A10 (10 karakterlik yer) .
PROMPT Kullanıcıya gireceği değer için açıklayıcı mesaj görüntüler.
HIDE Giriş yapılırken verinin görüntülernmeden giriş yapılması sağlanır. Örneğin şifre girişlerinde.
Örnekler;
ACCEPT adi PROMPT Adınızı giriniz:
ACCEPT yas NUMBER PROMPT Yaşınızı giriniz:
ACCEPT yil NUMBER FORMAT 9999 PROMPT Bulunduğunuz yılı giriniz:
ACCEPT sifre CHAR PROMPT Tifrenizi giriniz: HIDE
Örnek: Personel adına göre personel bilgilerini gösterelim. Bunun için bir .sql uzantılı dosyada yazalım. Bu programı start ile çalıştıralım.
Ornek.sql
SET ECHO OFF
ACCEPT adi PROMPT Adınızı Giriniz:
SELECT * FROM Personel
WHERE UPPER(Personel.ad) LIKE UPPER(&adi)
/
SET ECHO ON
Start Ornek.sql yazılarak sql çalıştırılır.
Bazen parametre girişlerini daha başlangıçta vermek istenirse;
Start Dosya_adı Parametreler,
Örneğin yukarıdaki örnek için Start Ornek Kazım
________________________________________
Tabloların Yaratılması
Databasede verilerin saklanması amacıyla tablolar yaratılır. Tablo yaratabilmek için o kullanıcının buna yetkisi olmalıdır. Aynı zamanda limitsiz tablespace hakkına sahip olmalıdır.
Yazılımı :
CREATE TABLE [kullanıcı.]table
(kolon datatipi(boyutu) [DEFAULT değer]
[CONSTRAINT constraint_name] constraint_type]
[table_constraint]
[PCTFREE integer] [PCTUSED integer]
[TABLESPACE tablespace] [STORAGE storage_clause]
[CACHE]
[ENABLE enable_clause]
[DISABLE disable_clause]
[AS subquery]
Kullanıcı Tablonun yaratıcısıdır. Onun sahip olduğu haklara ve mekana sahiptir.
Kolon Tablonun kolon adlarını belirler. Bir tablodaki kolon sayısı 1-254 arasında olmalıdır.
Datatipi Bir kolonun veri tipini belirler.
Varchar2(boyut): Boyut ile belirtilen max miktar kadar karakterdir.Max
değeri 2000dir.
Char(boyut) : Boyut ile belirtilen max miktar kadar karakterdir.Max.
değeri 255dir.
Number : e38 e kadar olan tüm sayısal değerlerdir.
Number(m,n) : m kadar (max e38) sayının n kadar ondalık alan için
değer alır.
Date : Tarih ve saat değerlerini bir tutar.
Boolean : Mantıksal ifadeleri saklar. Yani doğru ise True,
yanlış ise false.
Long : Max 2GB a kadar büyük olan alanlar için yer tutar.
Raw : Grafiksel yapıdaki veriler için tanımlanır.
DEFAULT Herhangi bir kolona değer girilmezse, direkt olarak değer atamaya yarar. Girilen değerin veri tipi ile aynı olması gerekir.
CONSTRAINT O kolon için daha açıklayıcı olması açısından ve yapısı açısından kullanılır.
table_constraint O tablo için daha açıklayıcı olması açısından belirtilen etikettir.
PCTFREE Tablo üzerinde yapılan kayıt güncelleme işlemleri için, kayıt bloklarındaki ayrılacak rezervasyon yüzde değeridir. 1-99 arasında bir tamsayıdır. 0, tüm bloklara yeni kayıt girişine izin verilir. Varsayılan değer 10dur. Yani güncelleme için her bloğun %10unu rezerve eder. Geri kalan %90nını ise yeni kayıt girişlerine ayırır.
PCTUSED Tablonun her veri bloğu için Oraclenin koruduğu, kullanılmış alanın min yüzdesini verir. 1-99 arasında bir tamsayıdır.Varsayılan değeri 40dır. Verilen parametre değerinin altına düşek blok için, yeni kayıt girişi seçimliktir. PCTFREE+PCTUSED <100 olmak zorundadır.
TABLESPACE Oracleın tabloyu yaratacağı tablo boşluğunu belirler. Eğer tanımlanmazsa çalışılmakta olan kullanıcının tablo boşluğunda yaratılır.
STORAGE Tablonun depolama karakteristiğini belirler. Büyük tablolarda perfonmans düzenleyici olarak kullanılır.
CACHE Tablo üzerinde arama yapılırken, hafıza cachenin en çok kullanılanlar üzerinde yer almasını sağlar.
ENABLE Bütün sınırlamaları geçerli kılar.
DISABLE Bütün sınırlamaları iptal eder.
AS query Tablo yaratılırken, alt sorgu aracılığı ile geriye döndürülen satırlar tabloya yerlettirilir.(insert)
________________________________________
Data Dictionary
Database ile ilgili her türlü bilgiyi buraya atar. Buradan verilere ulaşabiliriz. Kullanıcılar, tablolar, indexler, constraintsler vb. birçok açıklayıcı bilgiler tutulur. Bütün tablo ve viewerların adlarını ve açıklamalarını görnek için ;
SELECT * FROM Dictionary;
Dictionarynin yapısını görmek için;
DESC dictionary
İsim Tip
-------------------- --------------------------
TABLE_NAME VARCHAR2(30)
COMMENTS VARCHAR2(2000)
Dictionaryde bulunan objelerden bazıları;
User_tables Hangi kullanıcı ile login olundu ise o kullanıcıya ait tabloları listeler.
All_tables Bütün kullanıcıların yarattığı tabloları listeler.
Dba_tables Database ile ilgili her türlü tablolar listelenir.
V$_tables Systemin performansını ölçmek için tutulan bilgilerdir.
V$_librarycache Cachein yeterli olup olmadığını anlamak için bakılır.
V$_rollstat Rollback segmentinin yeterli olup olmadığını anlamak için bakılır.
Örnek : Login sifresiyle giren kullanıcının yarattığı tabloların listesini alalım;
SELECT table_name FROM user_tables
Örnek: Tüm obje isimlerinin listesini alalım;
SELECT object_name FROM user_objects
________________________________________
Database Üzerinde Transaction Kontrol Komutları
Transaction, datanın tutarlı şekilde korunmasını sağlayan yöntemdir. Database üzerinde kayıt yapma , silme, düzeltme vb. işlemlerin yapılabilmesi için aşağıdaki komutlara ihtiyaç vardır;
INSERT INTO : Tabloya yeni bir kayıt eklenmesini sağlar.
Yazılımı;
INSERT INTO table [(kolon1, kolon2, )] VALUES (değer1, değer2, )
Kolon Tablonun kayıt yapılacağı kolon adlarını belirler. Bir tablodaki kolon sayısı 1-254 arasında ve o tabloda var olmalıdır.
Değer O kolon için alacağı değer verilir. Kolon tipiyle aynı olmalıdır. Eğer kolon adları belirtilmezse değerler kolon sırasına göre değer almalıdır. Değerlere sysdate, user vb. hazır fonksiyonlar aktarılabilir. Eğer bir alana değer verilmesi istenmiyorsa, yani boş değer verilmesi isteniyorsa lisanssız değeri verilir.
Örnek: Personel tablosuna yeni bir personel giriti yapalım;
INSERT INTO personel (ad,soyad,maas,ayrilma_tarihi,kayit_giris_tarihi)
VALUES (Kazım,Sarıkaya,400000000,lisanssız,SYSDATE)
Aynı örnek için kolon sırasını bildiğimiz düsünülürse şu şekildede yazılabilir;
INSERT INTO personel
VALUES (Kazım,Sarıkaya,400000000,lisanssız,SYSDATE)
Sadece tek kayıt girişi yapılıyorsa, rahat veri girişi yapılması için değerlere değişken tanımlayarak veri girişi sağlayabiliriz. Böylece table her çalıştığında yeni veri girişi yapılır.
Örnek: Personel tablosuna her çalıştırdığımızda yeni bir personel girişi yapalım;
INSERT INTO personel (ad,soyad,maas,ayrilma_tarihi,kayit_giris_tarihi)
VALUES (&Adi,&Soyadi,&maas,lisanssız,SYSDATE)
Örnek: Daha güvenli ve rahat giriş yapılacak şekilde kayıt yapılacak script yazalim;
SET ECHO OFF
ACCEPT ad PROMPT Adını giriniz:
ACCEPT soyad PROMPT Soyadı giriniz:
ACCEPT maas PROMPT Maaşını giriniz:
INSERT INTO personel(ad,soyad,maas,ayrilma_tarihi,kayit_giris_ tarihi)
VALUES (&ad,&soyad,&maas,lisanssız,SYSDATE)
/
SET ECHO OFF
Kayıt yapılacak kolonların değerleri bilinmiyorsa veya başka bir tablodan değer alınması gerekiyorsa aşağıdaki yapı kullanılır;
Yazılımı;
INSERT INTO table [(kolon1, kolon2, )] Altsorgu
Örnek: Personel tablosuna departman tablosundan departman kodu 38 olan personellerin değerlerini aktaralım;
INSERT INTO personel(ad,soyad,maas,ayrilma_tarihi,kayit_giris_ tarihi)
SELECT adi,soyadi,maasi,ayrilma,kayit_giris
FROM departman
WHERE dept_id=38
UPDATE : Tablodaki kolonların değerlerini değiştirmek için kullanılır.
Yazılımı;
UPDATE table
SET kolon1=değer1, kolon2=değer2,
[WHERE kotul]
Kolon Tabloda değişiklik yapılacak kolon adıdır. Bir tablodaki kolon sayısı 1-254 arasında ve o tabloda var olmalıdır.
Değer O kolon için alacağı değer verilir. Kolon tipiyle aynı olmalıdır. Eğer kolon adları belirtilmezse değerler kolon sırasına göre değer almalıdır. Değerlere sysdate, user vb. hazır fonksiyonlar aktarılabilir. Eğer bir alana değer verilmesi istenmiyorsa, yani boş değer verilmesi isteniyorsa lisanssız değeri verilir.
Örnek: 41 nolu departmanın maaşını %13 artıralım;
UPDATE Personel
SET maas=maas+maas*13/100
WHERE dept_id=41
Örnek: 649 nolu personelin departman kodu 10 olsun;
UPDATE Personel
SET dept_id=10
WHERE personel_id=649
Eğer WHERE koşulu konulmazsa tüm tablo için kolon değerini değiştirir. Koşulu SET ile değiştirdiğimiz kolona veremeyiz.
DELETE : Tabloda belirtilen kayıdı siler.
Yazılımı;
DELETE FROM table
[WHERE kotul]
Örnek : Personelin maaşları 100.000.000 dan küçük olan kayıtları silelim;
DELETE FROM Personel
WHERE maas<100000000
Bir tablodaki tüm kayıtları silmek istersek koşul konmaz. Tablo silinmez, sadece kayıtları silinir.
Örneğin DELETE FROM Personel
Foreign key veya primary key silinecek kayıtda varsa silinme hatası verir. Çünkü başka tablo ile ilişki kurulduğundan(join), diğer tablonun kullandığı kayıt vardır. O yüzden bu kaydı silebilmek için, ilişkide bulunduğu tüm kayıtları önce silmek gerekir. Aynı zamanda tablo üzerinde çalışan kullanıcı varsa kayıtlar silinemez. ROLLBACK komutu ile silinen kayıtları kurtarabiliriz(Tabi ki en son COMMIT komutu kullanılana kadar).
COMMIT : Bütün yapılan işlemleri kesin olarak kalıcı olmasını sağlar. Böylece yapılan değişiklikleri varsa diğer kullanıcılarda görür.
SAVEPOINT x : İşlemi belirli bir yere yönlendirmek için kullanılır. X ile belirtilen alan için işaret konularak istenildiğinde bu işarete kadar işlemler yapılabilir.
ROLLBACK x : Bütün yapılan işlemleri kesin olarak iptal eder. SAVEPOINT komutu ile belirlenen x kodlu alana kadar olan tüm itleri iptal eder.
Yazılımı;
ROLLBACK [TO SAVEPOINT x]
Örnek:
UPDATE personel ..
SAVEPOINT dön
DELETE FROM Personel
INSERT INTO ..
ROLLBACK dön teklindeki bir itlemle personel kaydının silinmesi ve yeni kayıt eklenmesi işlemi iptal edildi. Ama ilk yapılan değişiklik kaldı.
Read uncommitted Commit olmadan görünmez. O halde böyle level yoktur.
Read committed Oracleın varsayılan değeridir. Committen sonra işlem görür.
Serializable Yapılan insert işlemleri gözükmez. Eski datalar gözükür.
Read only Transaction itleminde sadece okuma var demektir.
ALTER TABLE : Yeni bir kolon eklemek, kolonun tipini veya uzunluğunu değiştirmek vb. yapısal değişiklikler yapılması için kullanılır. Eğer kolon üzerinde değişiklikler yapılacaksa dikkat edilmesi gereken koşullar vardır. Örneğin kayıt uzunluğu 15 iken uzunluğunu 10a indirirsek kayıt içindeki bilgiler kesilir. Kolonlar ekleyebilir ve yapısal değişiklikler yapabiliriz. Constraint yapısını ekler, silebilir, enable ve disable yapabiliriz.
Yazılımı;
ALTER TABLE table
[ADD (kolon datatipi [DEFAULT değer] [NOT lisanssız]) , ]
[ADD [CONSTRAINT açıklama] tipi (kolon)]
[MODIFY (kolon datatipi [DEFAULT değer] [NOT lisanssız]) , ]
[DROP [CONSTRAINT açıklama] tipi (kolon)]
[ENABLE | DISABLE CONSTRAINT açıklama]
ADD Yeni bir kolon ekler.
MODIFY Kolonun içeriğini, uzunluğunu ve tipini değiştirir. Bunun için kayıtların değeri lisanssız olmalıdır.
DROP Kolonu siler.
Kolon Tabloda itlem yapılacak kolon adıdır.
Datatipi Kolonun alacağı tipi belirler.
DEFAULT değer Kolonun ilk alacağı değerdir. Kolon hiç değer atanmaz ise burada değer ile ifade edilen sabit veri aktarılır.
ENABLE Unique veya primary key indexlerin otomatik yaratılmasını sağlar. Bütün kayıtların tanımlanan unique veya primary key tanımına uyması gerekir.
DISABLE Unique veya primary key tanımını kaldırır.
Örnek : Personel tablosuna ek maas isminde 15 uzunluğunda bir kolon yaratalım. İlk değer 0 olsun.
ALTER TABLE Personel
ADD (ekmaas number(15) DEFAULT 15)
Örnek : Personel tablosundaki pers_id ile departman tablosundaki dept_id arasında FOREIGN KEY kuralım.
ALTER TABLE Personel
ADD CONSTRAINT personel_dept_id_fk
FOREIGN KEY (dept_id)
REFERENCES personel(pers_id)
Örnek : Personel tablosundaki maas kolonundaki alan uzunluğunu 15e çıkaralım.
ALTER TABLE Personel
MODIFY (maas number(15))
Örnek : Personel tablosundaki maas kolonu silinsin.
ALTER TABLE Personel
DROP (maas number(15))
Örnek: Personel tablosundaki personel_id primary key için index yaratılması otomatikleştirelim;
ALTER TABLE Personel
ENABLE CONSTRAINT Personel_id_pk
DROP TABLE : Tabloyu fiziksel olarak siler. Rollback komutu ile silinen tablo geri getirilemez. Tabloyu ancak yetkisi olan kullanıcı silebilir.
Yazılımı;
DROP TABLE table
[CASCADE CONSTRAINTS]
Örnek: Personel tablosunu silelim;
DROP TABLE Personel
RENAME ..TO.. : Objelerin ismini değiştirmek için kullanılır. Otomatik olarak commit olur. Tabloyu ancak yetkisi olan kullanıcı silebilir.
Yazılımı;
RENAME eski_isim TO yeni_isim
Örnek: Personel tablosunun adını pers olarak değiştirelim;
RENAME personel TO pers
TRUNCATE TABLE : Tablodaki tüm kayıtları siler. Delete komutu gibi olmasına karşın o komuttan çok daha hızlı silme işlemi yapar. Rollback komutu ile silinen kayıtlar geri getirilemez. Otomatik olarak commit olur. Tabloyu ancak yetkisi olan kullanıcı silebilir.
Yazılımı;
TRUNCATE TABLE table
Delete komutu ile Truncate arasındaki en önemli fark; Delete komutu kayıtları silmek için kayıtlarda boşluk bırakır. Truncate ise tamamen kayıtları temizler, yani başa sarar.
Örnek: Personel tablosundaki tüm kayıtları silelim;
TRUNCATE TABLE Personel
COMMENT ON TABLE : Tablo veya kolonların içeriği hakkında açıklayıcı bilgi verilir. 2000 byte açıklama alanı girilebilir.
Yazılımı;
COMMENT ON TABLE table | COLUMN table.kolon
IS açıklama
Örnek : Personel tablosu açıklaması Başak Sigortada çalışan kişiler olarak not düşelim;
COMMENT ON TABLE personel
IS Başak Sigortada çalışan kişiler
Örnek : Personel tablosundaki pers_id kolonun açıklaması Personel numarası olarak not düşelim;
COMMENT ON COLUMN personel.pers_id
IS Personel numarası
ALL_COL_COMMENTS Yetkili olan kullanıcının kolonlarının açıklayıcı notları listelenir.
USER_COL_COMMENTS Tüm kullanıcıların kolonlarının açıklayıcı notları listelenir.
ALL_TAB_COMMENTS Tüm kullanıcıların tablolarının açıklayıcı notları listelenir.
USER_TAB_COMMENTS Yetkili olan kullanıcının tabloları için açıklayıcı notları listelenir.
________________________________________
Otomatik Numara Üretimi(Sequence)
Yaptığı iş unique sayılar üretmektir. Belli oranlarda arttırmalar yapılmakta kullanılır. Her çağrıldığında yeni bir sayı üretir. Extra bir hesaplama yapılmadan, seri olarak tanımlandığı şekilde rakamlar üretir. Sayıları cacheden okuduğu için çok hızlı sonuç üretir.
Yazılımı;
CREATE SEQUENCE kolon
[INCREMENT BY n]
[START WITH n]
[MAXVALUE n | NOMAXVALUE]
[MINVALUE n | NOMINVALUE]
[CYCLE | NOCYCLE]
[CACHE n | NOCACHE]
INCREMENT BY n Sayının artış miktarı belirtilir. Varsayılan değer 1dir. Birer birer sayı arttırılır.
START WITH n Numaranın üretileceği başlangıç numarasıdır. Varsayılan değer 1dir.
MAXVALUE n Numaranın alabileceği maksimum rakam yazılır. NOMAXVALUE ile bitiş numarası verilmez. Max = 1027
MINVALUE n Numaranın alabileceği minimum rakam yazılır. NOMINVALUE ile başlangıç numarası verilmez. Min = 1
CYCLE | NOCYCLE Maxvalue değeri kadar işlem yapıldıktan sonra işlemi tekrardan başlatır.Varsayılan değer NOCYCLEdır.
CACHE Cache sayısı kadar sayıyı hafızaya gönderir. Varsayılan değer NOCACHE=20dir.
Örnek: Personel departmanının pers_id kolonunu 10dan 50ye kadar 2şer 2şer arttıralım;
CREATE SEQUENCE pers_id
INCREMENT BY 2
START WITH 10
MAXVALUE 50
NOCYCLE
NOCACHE
Örnek: Personel departmanının pers_id kolonunu birer birer arttıralım;
CREATE SEQUENCE pers_id
INCREMENT BY 1
START WITH 1
NOMAXVALUE
NOCYCLE
NOCACHE
USER_SEQUENCES : Sequencesin en son durumu gösterir.
Yazılımı;
SELECT sequence_name, min_value, max_value, increment by, last_number
FROM user_ sequences
Sequence_name İşlemlerin tanımlandığı isimdir.
Min_value Sayının aldığı min değerdir.
Max_value Sayının aldığı max değerdir.
Increment_by Sayının aldığı artış miktarının gösterir.
Cycle_flag İşlemin tekrar yapılması isteniyorsa Y, istenmiyorsa N değerini alır.
Cache_size Hazıfazadaki cache sayısıdır.
Last_number Numaranın alacağı değerdir
NEXTVAL : En son aldığı sayının bir sonra alacağı değeri gösterir.
Örnek: Personel tablosuna pers_id kolonuna otomatik değerler tayarak kayıt edelim;
INSERT INTO personel
VALUES (pers_id.NEXTVAL,Kazım,Sarıkaya)
CURRVAL : O anki sayısal değeri gösterir. Eğer hiç nextval fonksiyonu kullanılmamışsa değeri boş değer gelir.
Örnek: pers_id kolonunun o anki alacağı değeri seçelim;
SELECT pers_id.CURRVAL
FROM DUAL
ALTER_SEQUENCE : Değişiklik bir yerden başlanacaksa önce drop edilir, sequence işlemini değiştirir.
Yazılımı;
ALTER SEQUENCE kolon
[INCREMENT BY n]
[MAXVALUE n | NOMAXVALUE]
[MINVALUE n | NOMINVALUE]
[CYCLE | NOCYCLE]
[CACHE n | NOCACHE]
DROP_SEQUENCE : Kolon için yaratılan işlemleri siler.
Yazılımı;
DROP SEQUENCE kolon
________________________________________
View
Bir tablo üzerinde sorgulama yapılması için kullanılan nesnedir. Fiziksel olarak herhangi bir yerde saklanmaz. Avantajları;
Database erişimini kısıtlar. Böylece sadece sorgulanan verileri gözükür.
Sorgulamaları kolaylaştırabilir.
Datayı bağımsız olarak gösterebiliriz.
Yazılımı;
CREATE [OR REPLACE] [FORCE | NOFORCE]
VIEW view_adi [alias]
AS subquery
[WITH CHECK OPTION [CONSTRAINT constraint]]
[WITH READ ONLY]
FORCE Hata durumu oluşursa gözardı ettirilir. NOFORCE ise gözardı edilmez.
View_adi Yaratılan view sorgu adıdır..
Alias Yaratılan işlemin adıdır.
WITH CHECK OPTION [CONSTRAINT View objesine hatalı işleme yapılmasını engeller.
Örnek: Departman numarası 41 olan peroneller için perview isminde bir view olşturalım;
CREATE VIEW persview
AS SELECT *
FROM personel
WHERE dept_id=41
WITH CHECK OPTION CONSTRAINT empview_ck;
Departman idsi 16 olan personellerin departman numarasını 38 yapalım;
UPDATE persview
SET dept_id=38
WHERE id=16;
Bu durumda bu değişiklik tabiki yapılamaz.
WITH READ ONLY View objesinin sadece okuma amaçlı olduğu belirtilir. Farklı bir işlem yapıldığında bunu engeller. Aslında kayıtlar üzerinde değişiklik yapılmasını engeller.
Örnek: Departman numarası 45 olan peroneller için perview isminde bir view olşturalım;
CREATE VIEW persview
AS SELECT *
FROM personel
WHERE dept_id=41
WITH READ ONLY;
Departman idsi 10 olan personellerin silinmesini sağlayalım;
DELETE FROM persview
WHERE id=10;
Bu durumda işlemi keser ve uyarı verir.
USER_VIEWS : Data dictionary tablosunda view tanımları bulunur. View adı, text uzunluğu ve textI saklar.
VİEW_NAME Kullanıcıya ait view adlarının tutar.
TEXT_LENGTH Sql ifadenin uzunluğudur.
TEXT Sql ifadedir.
DROP VİEW : Yaratılan view objesini siler.
Yazılımı;
DROP VIEW view_adı
________________________________________
INDEX YARATMA
Indexler, bir tablonun istenilen kolonlarına daha hızlı erişim olanağı sağlamak için kullanılır. Tablodaki kayıtlar üzerinde giriş/çıkış işlemleri yapılırken dataya daha hızlı ulaşılması sağlanır. Primary key tanımlanan kolonlar için otomatik olarak index yaratılır. Index en fazla 16 kolondan oluşur. Bir kolon tipi long veya long raw olamaz.
Yazılımı;
CREATE INDEX index_adi
ON tablo_adı(kolonlar)
Örnek: Personelin adına ve soyadına göre index oluşturalım;
CREATE INDEX personel_inx
ON personel(ad,soyad);
Böylece ad kolonu öncelikli olmak kaydıyla birlikte soyadına göre sıralama yapar, yani index oluşturur. Önce ada göre sıralar, eğer aynı isimden birden fazla kayıt oluşursa bu sefer soyad kolonundaki değerlere göre sıralama oluşturur.
Index yaratabilmek için;
Index yaratılacak tablonun var olması gereklidir,
Index yaratma hakkına sahip olmalıdır,
Limitsiz tablespace hakkına sahip olmalıdır.
Index yaratılma ihtiyacı aşağıdaki koşullar oluştuğunda belirir;
Where ifadesi ile sık sık kullanılan kolonlar kullanılıyorsa,
Join ile birleştirme işlemi yapıldığında,
Kolon değerleri geniş aralıkta ise,
Büyük rakamlı kolonların içinde lisanssız değerler bulunuyorsa.
Index yaratılmama ihtiyacı aşağıdaki koşullar oluştuğunda belirir;
Tablo küçük ise,
Tablodaki bazı kolonlara sık sık ihtiyaç duyulmadığında,
Tabloda sık sık değişiklikler yapılıyorsa.
USER_INDEXES İndex isimlerini ve unique olup olmadığı bilgilerini saklar.
Örnek: Personel tablosuna ait index dosyalarını listeleyelim;
SELECT ic.index_name,ic.column_name,ic.colum_position,ix. uniqueness
FROM user_indexes ix, user_ind_columns ic
WHERE ic.index_name=ix.index_name
AND table_name=Personel;
DROP INDEX Yaratılan indexleri veri tabanından yok etmek için kullanılır.
Not: ( ) ile gösterilen yerler ( -> ) ok işaretidir.